اعاده اعتبار ورشکسته

امروز با بررسی موضوع شرایط اعاده اعتبار ورشکسته با شما هستیم.

اعاده اعتبار ورشکسته به تقصیر با ورشکسته به تقلب چه تفاوت‌هایی دارند؟
آیا با صدور حکم اعاده اعتبار ورشکسته، امکان بازگشت کامل اعتبار ورشکسته وجود دارد؟
در صورت وجود طلبکار غایب در بین غرماء، تکلیف صدور حکم چیست؟
وکیل متخصص اعاده اعتبار ورشکسته کیست؟ وکیل امور تجاری چه ویژگیهایی دارد؟

پاسخ تمام این سوالات را همگی در مقاله پیش‌رو می‌خوانیم، با ما همراه باشید چرا که مشاورین حقوقی موسسه حقوقی مهر پارسیان، با تحقیق درباره شرایط طرح دعوی اعاده اعتبار ورشکسته، راهی پیش روی عزیزان، برای طرح این دعوا قرار خواهند داد.

ورشکستگی چیست؟

ورشکستگی حالت یک تاجر یا شرکتی تجاری است که از پرداخت بدهی‌های خود ناتوان شده و نمی‌تواند تعهدات خود را عملی کند. در اصطلاح به این چنین افراد ورشکسته یا مفلس می‌گویند.

موضوع ورشکستگی و مقررات آن تنها دربرگیرنده بازرگانان می‌شود و چنانچه اشخاص عادی قادر به پرداخت بدهی خود نباشند اصطلاحا به آنان «معسر» گفته می‌شود.

شرکت‌های تجارتی چون بازرگان شناخته می‌شوند، مشمول مقررات ورشکستگی می‌شوند ولی شریکان و مدیران آن‌ها چون تاجر نیستند مشمول این مقررات نخواهند شد. برای تقسیم دارایی‌های ورشکسته، بستانکاران نسبت به هم حق تقدمی ندارد ولی در حالت معسر، هر بستانکاری که زودتر اقدام نماید به نتیجه خواهد رسید.

نمونه شکایت ورشکستگی به تقصیر

ورشکستگی باید به موجب حکم دادگاه اعلام شود و تا زمانی که دادگاه حکم ورشکستگی را صادر نکرده، ورشکستگی تاجر ثابت نمی‌شود. دادگاه عمومی محل اقامت تاجر صلاحیت رسیدگی به این موضوع را دارد. اعلام ورشکستگی بر حسب تقاضای یک یا چند نفر از طلبکاران یا به تقاضای دادستان یا حتی اظهار خود تاجر صورت می‌گیرد.

اعاده اعتبار ورشکسته می‌تواند در همه انواع ورشکستگی ها و فقط درباره تاجر ورشکسته، مطرح شود.

بدیهی است که در قانون تجارت به عنوان تاجر معرفی نشده است و ترتیب ورشکستگی به تقلب و ورشکستگی به تقصیر، درباره وی اجرا نشده باشد، مصداق ندارد.

به هر روی، صدور حکم ورشکستگی به تقصیر و یا ورشکستگی به تقلب، اعتبار تاجر را با چالش روبرو ساخته و وی را در معرض مرگ مدنی قرار خواهد داد.

همه چیز در مورد ورشکستگی

تنها با اعاده است، که وی می‌تواند به حیات اجتماعی اقتصادی روزمره خود بازگردد.

اما، شرایطی در قانون تجارت برای درخواست اعاده اعتبار و طرح دعوی اعاده اعتبار ورشکسته قرار داده شده است که طرح دعوی اعاده اعتبار ورشکسته را، به موضوعی تخصصی در حوزه حقوق تجارت مبدل می‌نماید.

علاوه بر ان، باید دانست که صدور حکم توسط دادگاه، پایان راه تاجر ورشکسته نیست و اعاده به صورت واقعی، در بین تجار و جامعه رقم می خورد.

انواع ورشکستگی

ورشکستگی به سه نوع عادی، به تقصیر و به تقلب تقسیم می شود.

ورشکستگی عادی

برابر مواد ۴۱۲ و ۴۱۳ قانون تجارت ایران کسی ورشکسته عادی محسوب می‌شود که تاجر یا شرکت تجارتی بوده و از پرداخت وجوهی که برعهده دارد متوقف گردد و ظرف ۳ روز از تاریخ وقفه که در ادای قروض یا سایر تعهدات نقدی او حاصل شده باشد توقف خود را به دفتر دادگاه عمومی محل اقامت خود اظهار نموده و صورت حساب دارائی و کلیه دفاتر تجارتی خود را به دفتر دادگاه مزبور تسلیم نماید.

صورت حساب موصوف باید مورخ بوده و به امضا تاجر رسیده و تعداد و تقویم کلیه اموال منقول و غیر منقول تاجر متوقف به‌طور مشروح صورت کلیه قروض و مطالبات و نیز صورت نفع و ضرر و صورت مخارج شخصی در آن مندرج گردد.

بنابراین اگر تاجر یا شرکت تجارتی بدهکار ظرف مهلت مقرر توقف از تادیه دیون خود را به دادگاه صلاحیتدار به انضمام مدارک موردنظر اعلام کرد ورشکستگی عادی محسوب می‌شود.

ورشکستگی به تقصیر

الف – موارد چهارگانه الزامی صدور حکم ورشکستگی به تقصیر(ماده ۵۴۱ ق. ت).

یک) مخارج شخصی یا مخارج افراد تحت تکفل تاجر در ایام عادی به نسبت عایدی او فوق العاده شود.
دو) تاجر مبالغ زیادی از سرمایه خود را صرف معاملاتی کند که در عرف تجارتی موهوم بوده یا سودآوری معاملات مذکور منوط به اتفاق محض باشد.

سه) تاجر به منظور به تأخیر انداختن ورشکستگی خود خریدی گران‌تر یا فروشی ارزان‌تر از قیمت روز کند و برای بدست آوردن وجه نقد به روش دور از صرفه متوسل شود مثل استقراض یا صدور برات سازشی و … .

چهار) تاجر پس از تاریخ توقف از ادای دیون و قروضی که بر عهده دارد یکی از طلبکاران خود را بر سایرین ترجیح داده و طلب او را بپردازد.

ب – موارد سه‌گانه اختیاری صدور حکم ورشکستگی به تقصیر(ماده ۵۴۲ ق. ت.)

وکیل ورشکستگی به تقصیر

تاجر به حساب دیگری و بدون آنکه عوضی دریافت نماید تعهداتی کرده باشد که نظر به وضعیت مالی او انجام تعهدات مزبور فوق العاده باشد.

عملیات تجارتی او متوقف شده و مطابق ماده ۴۱۳ قانون تجارت رفتار نکرده باشد.

تاجر دفاتر نداشته یا دفاتر او ناقص یا بی ترتیب بوده یا در صورت دارائی وضعیت واقعی خود را اعم از قروض و مطالبات به‌طور صریح معین نکند مشروط بر آنکه مورد اخیر الذکر تقلبی نکرده باشد.

پ – تعقیب جزائی و مجازات تاجر ورشکسته به تقصیر تعقیب تاجر ورشکسته به تقصیر بنا به تقاضای هر یک از طلبکاران یا دادستان یا مدیر تصفیه پس از تصویب اکثریت بستانکاران به عمل می‌آید (مواد ۵۴۴ و ۵۴۷ ق. ت.) اگر تعقیب تاجر ورشکسته به تقصیر از طرف دادستان به عمل آمده باشد هزینه دادرسی آن به هیچ وجه به عهده هیئت طلبکاران نمی‌باشد.

دفتر وکالت در فرمانیه

اگر مدیر تصفیه ورشکسته به تقصیر را به نام بستانکاران تعقیب نماید در صورت برائت ورشکسته موصوف هزینه تعقیب به عهده بستانکاران می‌باشد و چنانچه تعقیب از طرف یکی از طلبکاران به عمل آمده باشد و ورشکسته برائت حاصل نماید هزینه دادرسی به عهده طلبکار است اما د در صورت محکومیت ورشکسته مزبور هزینه دادرسی به عهده دولت خواهد بود.

مجازات تاجر ورشکسته به تقصیر از ۶ ماه تا ۲ سال حبس می‌باشد (ماده ۶۷۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)).

ورشکستگی به تقلب

مطابق ماده ۵۴۹ ق. ت. اگر تاجر دفاتر تجارتی خود را از روی عمد و سونیت مفقود نماید یا قسمتی از دارائی خود را مخفی کند یا به طریق مواضعه و معاملات صوری آن را از بین ببرد و بالاخره اگر به وسیله اسناد یا به وسیله صورت دارائی و قروض به‌طور تقلب به میزانی که در واقع مدیون نمی‌باشد خود را مدیون قلمداد نماید ورشکسته به تقلب محسوب می‌شود.

تعقیب جزائی و مجازات تاجر ورشکسته به تقلب تعقیب جزائی تاجر ورشکسته به تقلب همانند تعقب جزائی ورشکسته به تقصیر می‌باشد و مجازات کسانی که به عنوان ورشکسته به تقلب محکوم می‌شوند از ۱ تا ۵ سال حبس می‌باشد (ماده ۶۷۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)).

انواع اعاده اعتبار

الف) اعاده اعتبار واقعی ورشکسته

در این حالت، تاجر ورشکسته، با پرداخت تمامی بدهی‌هایی که در نتیجه صدور حکم ورشکستگی، به پرداخت آن‌ها، محکوم شده است و تحمل کیفر معین شده در حکم کیفری ورشکستگی به تقلب و یا ورشکستگی به تقصیر، و یا داشتن قرارداد ارفاقی، از دادگاه عمومی، صدور حکم اعاده اعتبار ورشکسته را تقاضا می‌نماید.

در این حالت با احراز رعایت موارد مندرج در حکم ورشکستگی تاجر، در مدت توقف، حکم با اعاده اعتبار تاجر ورشکسته به صورت واقعی صادر می‌شود و تاجر، می‌تواند فعالیت تجاری خود را از سر گیرد.

ب) اعاده اعتبار قانونی

برای ارتکاب هر جرمی و یا هر محکومیت کیفری، مرور زمانی تعیین شده است که پس از گذشت زمان مقرر در قانون، دیگر محکومیت ها و محرومیت‌هایی که بر اثر حکم دادگاه برای فرد تعیین شده است، بی اعتبار می‌شود و شخص می‌تواند اعاده اعتبار نماید.

در صورت گذشتن ۵ سال از زمان اعلام ورشکستگی، اثبات صحت عمل تاجر ورشکسته در این مدت و تا زمان صدور حکم اعاده اعتبار ورشکسته، جلب رضایت طلبکاران نسبت به درخواست اعاده اعتبار تقدیمی به دادگاه صالح و داشتن قرارداد ارفاقی، تاجر ورشکسته، می‌تواند دادخواست اعاده اعتبار را به دادگاه حقوقی تقدیم نماید.

وکیل متخصص ورشکستگی

داشتن شرایط قانونی بالا، برای تقدیم دادخواست اعاده اعتبار ورشکسته، توسط تاجر ورشکسته الزامی است.

در لایحه جدید قانون تجارت که هنوز به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده است، اعاده اعتبار ورشکسته، فقط به تاجری که شخص حقیقی است اختصاص یافته، و اشخاص حقوقی مشمول قانون تجارت نمی‌توانند از حکم اعاده اعتبار ورشکسته استفاد نمایند.
هم‌چنین انواع دیگری از اعاده اعتبار ورشکسته، مانند اعاده اعتبار قهری، و شرایط اعاده اعتبار تاجر ورشکسته به تقلب، بیان شده است که با توجه به امکان تغییر در هنگام بررسی در مجلس، به بیان جزییات آن نمی‌پردازیم.

مدارک لازم

الف) رونوشت خوانا و تایید شده حکم ورشکستگی
ب) رونوشت خوانا و تایید شده قرارداد ارفاقی
پ) رونوشت خوانا از اسناد ثابت کننده پرداخت دیون و عمل به وظایف قانونی در طول مدت ورشکستگی
ت) مدارک شناسایی مانند کارت ملی
ث) دادخواست تنظیم شده جهت دعوی
ج) درخواست استعلام از مراجع ذیربط و استماع شهادت شهود
چ) شماره پرونده صدور حکم ورشکستگی که معمولا در دادنامه موجود است.

دادگاه صالح جهت رسیدگی به دعوی

دادگاه صادر کننده حکم ورشکستگی، صلاحیت رسیدگی به دعوای اعاده را نیز دارد. تاجر ورشکسته یا وکیل وی در تهران و مراکز استان‌ها دادخواست اعاده را به دفاتر خدمات قضایی و در سایر شهرستان‌ها دادخواست را به دادگاه عمومی تقدیم خواهند نمود.

مراحل رسیدگی به دادخواست

پس از وصول دادخواست به دفتر دادگاه رسیدگی کننده به اعاده اعتبار ورشکسته، دعوای مطرح شده توسط تاجر ورشکسته، به مدت یک ماه، در روزنامه آگهی می‌شود تا هر کدام از طلبکاران که به درخواست اعاده اعتبار تاجر ورشکسته معترض باشند، با طرح دعوی ورود ثالث، به درخواست وی اعتراض نمایند.

در صورتی که ظرف یک ماه اعتراضی واصل نشد، و دادگاه شرایط اعاده اعتبار ورشکسته را احراز نمود، اقدام به صدور حکم مبنی بر اعاده اعتبار تاجر ورشکسته صادر خواهد نمود. این حکم در هر صورت قابل اعتراض توسط طلبکاران و دادستان می‌باشد.

در صورت رد دادخواست اعاده اعتبار ورشکسته، این قرار نیز قابل اعتراض از سوی خواهان و وکیل وی می‌باشد.
در صورت رد قطعی درخواست اعاده اعتبار ورشکسته، درخواست مجدد، قبل از شش ماه از تاریخ قطعیت حکم رد اعاده اعتبار ورشکسته، امکان‌پذیر نیست.

نکاتی که باید بدانید

درخواست خسارت تاخیر تادیه از سوی طلبکاران تاجر ورشکسته، بیش از ۷ درصد در سال و تا پنج سال قابل پذیرش است و بیش از ۷ درصد، پذیرفته نمی‌شود.

اگر در بین طلبکاران متقاضی صدور حکم اعاده اعتبار ورشکسته، غایبی وجود داشته باشد و یا یکی از طلبکاران از دریافت وجه استنکاف نماید، با اجازه دادستان، وجه در صندوق عدلیه، واریز و توقیف شده و سپس به درخواست اعاده اعتبار ورشکسته رسیدگی می‌شود.

شریک ضامن در شرکت های تضامنی که قرارداد ارفاقی مخصوصی هم داشته باشد، در صورت درخواست اعاده اعتبار ورشکسته از دادگاه، لازم است تمامی بدهی های شرکت را نیز پرداخت کرده باشد و سپس اقدام به طرح دعوی اقدام نماید.

توصیه ما به شما این است در چنین پرونده‌هایی به سراغ وکیل پایه یک دادگستری متبحر و آشنا با امور تجاری بروید. موسسه حقوقی بین‌المللی مهر پارسیان با داشتن تیم وکلای قوی در امور تجاری می‌تواند در این امر به شما یاری رساند، با ما تماس بگیرید.