مالیات بر ارث

مالیات بر ارث زمان بررسی و مهروموم اموال فرد فوت شده؛ توسط وراث باید پرداخت گردد.

برای مطالبه و تقسیم ارث باید به تعریف دقیق ارث دقت کنیم، ارث به کلیه اموال به جا مانده، بدهی‌ها، حقوق و وظایف شخص فوت شده گفته می‌شود که بعد از مرگ به بازماندگان وی منتقل می‌گردند.

زمانی که اموال و دارایی‌های شخص فوت شده، به وراث منتقل می‌شوند، مالیاتی بر روی آن‌ها تعریف می‌گردد. به عبارتی مالیات بر ارث گونه‌ای مالیات مستقیم و از نوع مالیات بر دارایی است.

در این نوشته که توسط وکیل پایه یک دادگستری تنظیم شده است به بررسی مالیات بر ارث خواهیم پرداخت.

چنانچه در این خصوص و سایر مشکلات حقوقی خود نیازمند مشورت گرفتن از وکیل هستید با شماره تماس‌های مندرج در انتهای مقاله تماس بگیرید.

سوالاتی که پیرامون موضوع مالیات بر ارث توسط وکیل دادگستری، پاسخ داده خواهند شد:

آیا پرداخت مالیات بر ارث الزامی است؟

در قانون جدید مالیات بر ارث چگونه تعیین می‌شوند؟

مالیات بر ارث بر چه مبنایی تعیین می‌شود؟

آیا پرداخت مالیات بر ارث ضروری است؟

بله، در صورت عدم پرداخت مالیات نام برده، وراث نمی‌توانند مالکیت اموال منقول (اموالی که قابل جابجایی و نقل مکان هستند) و غیرمنقول (اموالی که قابل جابجایی و نقل مکان نیستند) فرد متوفی را به خود انتقال دهند یا دخل و تصرفی در آن داشته باشند؛ برای مثال نمی‌توانند اموال را به فروش برسانند.

پرداخت مالیات بر ارث واجب بوده و فرار از آن جریمه‌ خواهد داشت؛ مهم‌ترین جریمه فرار از این نوع مالیات، عدم انجام انتقال دارایی به ورثه خواهد بود.

قانون گذشته مالیات بر ارث

در قانون گذشته یعنی متوفیان قبل از 95/1/1، مالیات بر ارث، بر طبق میزان ترکه متوفی (اموال باقی مانده از شخص فوت شده) و تعداد وراث متفاوت است:
الف) ابتدا ماترک متوفی (باقی مانده دارایی و اموال متوفی) ارزش گذاری می‌شوند.
ب) پس از کسر هرگونه دین (بدهی)، قرض و هزینه‌ها، سهم هر ورثه مشخص می‌شود.
پ) پس از اعمال معافیت‌ها، طبق جدول قانون مالیات‌های مستقیم، میزان مالیات بر ارث هر ورثه تعیین و پرداخت می‌شود
ت) پس از پرداخت مالیات و صدور گواهی واریز مالیات بر ارث، امکان انتقال ترکه فراهم می‌شود
در قانون قدیم (متوفیان قبل از 95/1/1)، وراث یا وکیل یا نماینده قانونی یا قیم وراث، باید مسیر زیر را طی می‌کردند: ابتدا به اداره امور مالیاتی دارای صلاحیت مراجعه و پس از تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث، گواهی تسلیم اظهارنامه دریافت، تا برای مراجعه به شورای حل اختلاف جهت اخذ گواهی انحصار وراثت اقدام کنند.

همین طور کلیه اموال متوفی، از طرف وراث در اظهارنامه مالیات بر ارث، اظهار و پس از محاسبه مالیات، گواهی واریز مالیات بر ارث همه اموال به صورت یک‌جا صادر می‌شد.

وراث در قانون قدیم می‌بایست حداکثر تا شش ماه بعد از فوت متوفی، اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره امور مالیاتی مربوطه ارائه می‌کردند در غیر این صورت مشمول جریمه می‌شدند.

قانون جدید مالیات بر ارث

در بالا روند مالیات بر ارث مطابق قانون قدیم ذکر شد، حال به بررسی قانون به روز شده مالیات بر ارث می‌پردازیم.

در قانون جدید مالیات بر ارث (یعنی برای متوفیان بعد از 1395/01/01):
ابتدا اموال متوفی گروه‌بندی شده و بر اساس گروه مرتبط، نرخ‌های متفاوتی دارند.

حال آنکه در قانون جدید، وراث بدون مراجعه به اداره امور مالیاتی می‌توانند گواهی حصر وراثت را از شورای حل اختلاف اخذ کنند برعکس قانون قدیم.
در قانون مالیات بر ارث جدید، وراث می‌توانند ماترک متوفی را به صورت موردی به تاریخ نقل و انتقال، اعلام و پس از پرداخت مالیات، گواهی واریز مالیات بر ارث را اخذ نمایند.

در قانون مالیات بر ارث جدید محدودیت زمان‌بندی ندارند و خبری از جریمه نیست.

مالیات بر ارث چقدر است؟

طبق قانون جدید، مهم‌ترین عامل تعیین کننده میزان این نوع مالیات، طبقه‌ای است که فرد وارث در آن قرار دارد.
زیرا طبقه اول دارای کم‌ترین نرخ و طبقات بالاتر نرخ مالیات بر ارث بیشتری به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

برای این مالیات سه طبقه در نظر گرفته شده است:

الف) طبقه اول: پدر، مادر، زن، شوهر، فرزندان و اولاد فرزندان
ب) طبقه دوم: اجداد، برادر، خواهر و فرزندان آن‌ها
پ) طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندان آن‌ها

کم‌ترین درصد مالیات بر ارث از آن طبقه اول است.
برای طبقات دوم و سوم، این نرخ به ترتیب دو و چهار برابر می‌شود.
همچنین اموال و دارایی‌های مختلف هر کدام دارای نرخ مالیات متفاوت هستند.
در واقع اموال و دارایی‌ها، طبقه‌بندی شده و نمی‌توان به صورت کلی گفت که مالیات بر ارث چند درصد است.

درصد مالیات بر ارث بر اموال برای طبقه اول به صورت زیر خواهد بود؛ این درصد برای طبقات بعدی به ترتیب دو و چهار برابر می‌شود.

• وسایل نقلیه موتوری هوایی، زمینی و دریایی: 2 درصد
• حق‌امتیاز و سایر حقوق مالی: 10 درصد
• سپرده بانکی، انواع اوراق بهادار و سود متعلق به آنها: 3 درصد
• اموال متوفای ایرانی خارج از کشور: 10 درصد
• املاک و حق واگذاری محل 1.5 برابر نرخ‌های ماده 59
• سهام، سهم‌الشرکه و حق تقدم آن‌ها 1.5 برابر نرخ‌های ماده 143

و برای طبقه دو:

• وسایل نقلیه موتوری هوایی، زمینی و دریایی: 4 درصد
• حق‌امتیاز و سایر حقوق مالی: 20 درصد
• سپرده بانکی، انواع اوراق بهادار و سود متعلق به آنها: 6 درصد
• اموال متوفای ایرانیان خارج از کشور: 20 درصد
• املاک و حق واگذاری محل 3 برابر نرخ‌های ماده 59
• سهام، سهم‌الشرکه و حق تقدم آن‌ها 3 برابر نرخ‌های ماده 143

و برای طبقه سه:

• وسایل نقلیه موتوری هوایی، زمینی و دریایی: 8 درصد
• حق امتیاز و سایر حقوق مالی: 40 درصد
• سپرده بانکی، انواع اوراق بهادار و سود متعلق به آنها: 12 درصد
• اموال متوفای ایرانی خارج از کشور: 40 درصد
• املاک و حق واگذاری محل 6 برابر نرخ‌های ماده 59
• سهام، سهم‌الشرکه و حق تقدم آن‌ها 6 برابر نرخ‌های ماده 143

توجه داشته باشید مطالب فوق تنها بر اساس قانون جدید و مختص فوت شدگان بعد از سال 95 هست.

چنانچه در خصوص انواع مختلف مالیات و پرداخت مالیات نیازمند مشورت گرفتن از وکیل متخصص هستید؛ با موسسه حقوقی مهر پارسیان تماس بگیرید تا وکیل متخصص با مشکل شما معرفی گردد.

میزان مالیات بر ارث بر چه مبنایی تعیین می‌شود؟

براساس درجه و نسبت فامیلی با فرد فوت شده و نوع اموال باقی‌مانده از فرد فوت شده تعیین می‌شوند.

جریمه نپرداختن مالیات بر ارث چیست؟

عدم انتقال دارایی به ورثه و جریمه نقدی است.