شراکت و اثبات آن

امروز با موضوع شراکت و اثبات آن با شما هستیم.

چنانچه در فکر شراکت هستید، یا اگر با شخصی شریک هستید، مطالعه این مقاله را به شما توصیه می‌کنیم.

به راستی ماهیت شرکت مدنی چیست؟
چگونه می‌توان شراکت مدنی را اثبات نمود؟
ماهیت شرکت تجارتی چیست؟
راه‌های اثبات شراکت در شرکت تجارتی چیست؟

پاسخ این سوال‌ها و دیگر سوالات حقوق تجاری شرکت را در این مقاله می‌خوانیم، با ما همراه باشید.

شراکت چیست؟

در قانون تعریف دقیقی از شرکت وجود ندارد، اما به طور کلی می‌توان گفت شراکت قراردادی است که طی آن طرفین جهت پیشبرد منافع مشترک خود با هم همکاری خواهند داشت.

به بیانی دیگر، اشاعه و شراکت در اموال، ممکن است به نحو قهری به موجب ارث و یا به نحو ارادی به موجب عقد باشد، با اراده و همکاری و توافق متقابل طرفین، ممکن است مال مشاع را وسیله‌ای برای دست یابی به هدف مشترک خاصی، که می‌تواند کسب سود و منفعت از طریق انجام فعالیت های مدنی و یا تجارتی باشد، قرار دهند که به این نحو سود و زیان حاصله را بین خود تقسیم کنند، این عمل شراکت، و عقدی که سبب این رابطه بین افراد ایجاد می‌شود شرکت نام دارد.

نمونه پرونده اثبات شراکت

شرکت از نظر ماهوی به مدنی و تجارتی تقسیم می‌شود، تفاوت بخشیدن به شرکت‌ها از یکدیگر به موجب نوع فعالیت آن‌ها، امکان‌پذیر است ولی مورد مشترکی که بین آن‌ها وجود دارد، تشکیل آن می‌باشد. در واقع، چون شرکت، خود یک توافق مشترک و اراده ی متقابل است، تشکیل آن هم باید به صورت قرارداد باشد.

تنظیم قرارداد شراکت به صورت سند، به این خاطر است که وجود چنین قراردادی بین طرفین، در عالم اعتباری حقوق و معاملات محرز و اثبات گردد و طرفین بر اساس مقاولات خود عمل کنند.

شراکت خود بر چند نوع است:

• سهامی عام
• سهامی خاص
• مسئولیت محدود
• تعاونی

در مقاله‌ای جداگانه به بررسی مفصل هر کدام از انواع شرکت می‌پردازیم.

شرکت مدنی چیست؟

هرگاه چند نفر با یکدیگر قصد شراکت داشته باشند و بخواهند از این طریق، مال مشاع خود را اداره نمایند، برای این منظور عقد شرکت را ایجاد می‌کنند.

باید حتما هر کدام از افرادی که قصد شراکت دارند در مال مشاعی که موضوع اصلی شرکت را تشکیل می‌دهند، به عنوان مالک در مال مشاع، سهیم باشند. عنایت فرمایید که شرکت مدنی دارای شخصیت مستقل از شرکا نیست.

نحوه اثبات شراکت مدنی

با تشکیل شرکت مدنی، افراد مالک و محق در موضوع مال مشاع، که در ابتدا اشاعه شکل گرفته است، با توافق یکدیگر، شرکت را شکل می‌دهند که در موضوعی غیر تجارتی با یکدیگر مال مشاع را اداره نمایند و در نتیجه این شراکت، در سود و زیان ان سهیم گردند. شراکت مدنی که با اشاعه به نحو ارادی و یا قهری ایجاد می‌گردد، در صورت اراده شرکا، شرکت را شکل می‌دهند.

در مورد شراکت مدنی، این احتمال وجود دارد که حق و شراکت یکی از شرکا، از جانب یکی از شرکای دیگر مورد انکار قرار بگیرد، به طور کلی اختلافاتی که در مورد شراکت ممکن است بین شرکا به وجود آید، یا مربوط به انکار وجود شراکت یکی از شرکا است و یا اینکه بر سر سهم یا تعهدات خود از شراکت اختلاف دارند، به همین دلیل شخصی که حق او مورد انکار قرار گرفته است می‌تواند با توجه به ادله قانونی، در صدد اثبات حق خود برآید. این ادله قانونی در امور مدنی به شرح ذیل می‌باشد:

الف) شهادت

با توجه به قانون شهادت دو نفر مرد عادل می‌تواند شراکت را اثبات نماید. در صورتی که شرط شهادت یعنی دو نفر مرد عادل، انجام نشود، شهادت شاهد با ضمیمه یک سوگند، پذیرفته می‌شود.

ب) سند

سند یکی از دلایل مورد استناد جهت اثبات شراکت است. ابتدا باید ببینیم سند چیست؟ سند به نوشته‌ای اطلاق می‌گردد که در مقام دعوی به آن استناد می‌شود.

اگر مورد اختلاف بین شرکا مربوط به وجود شراکت باشد، در صورتی که تشکیل شراکت به موجب نوشته و سندی باشد، با ارائه سند قرارداد شراکت به دادگاه، در حالی که به اصالت آن تایید شود و درستی آن ثابت شود، اثبات شراکت انجام می‌شود.

وکیل خلع ید شمال تهران

همچنین شریک با ارائه سند مالکیت به موجب داشتن حق مالکیت در ملک مشاع، می‌تواند شراکت خود را اثبات نماید چرا که شرکت مدنی بدون حق مالکیت شریک در ملک مشاع و اجازه او ایجاد نمی‌گردد.

در صورتی که مورد متنازع فیه، نحوه تقسیم سود و زیان باشد، بر اساس قانون و درج آن در قرارداد تنظیمی، دادگاه تعیین می‌کند.

اگر سندی در بین نباشد، بر اساس میزان سهام و حق مالکیت در مال مشاع، دادگاه تعیین تکلیف می‌نماید. در صورتی که شخص مدعی سهم بیشتر باشد باید آن را به طرق دیگر اثبات کند.

پ) اماره

با توجه به اینکه شرط تشکیل شرکت مدنی وجود اشاعه و حق مالکیت در ملک واحد توسط چند نفر است، در صورت انکار وجود شراکت و در نتیجه حق مالکیت شریک در ملک مشاع، می توان با اماره تصرف، مالکیت خود را اثبات نماید که در نتیجه وجود حق مالکیت و شراکت او اثبات می‌شود.

ت) سوگند

اگر هیچگونه دلیلی برای اثبات شراکت از جانب مدعی شراکت نباشد، در خواست سوگند مدعی به طرفیت منکر شراکت، مطرح می‌گردد و در صورتی که از سوگند امتناع کرد، سوگند به مدعی رد می‌شود و در صورت سوگند ادعای شراکت او اثبات می‌شود.

طرق اثبات شراکت در شرکت تجارتی

اثبات شراکت در شرکت های تجارتی از طریق ادله موجود در قانون مدنی، صورت می‌گیرد و علاوه بر این ادله، می توان از طرق دیگر هم برای اثبات استفاده کرد:

الف) سند

همانطور که پیشتر توضیح دادیم، سند برای دادگاه قابل قبول است.

ب) اساسنامه

اساسنامه شرکت، سند دیگری است می‌تواند وجود شراکت و شرکت را اثبات نماید. در اساسنامه نام اعضای شرکت، میزان سهم هرکدام، نحوه فعالیت اعضای شرکت و تصمیمات معین می‌شود.

پ) ثبت شرکت

پس از آن که هر یک از شرکا با توجه به نوع شرکت که قصد تشکیل آن را دارند، آورده های نقدی و غیر نقدی خود را به میزان مشارکتشان، فراهم کردند، اقدام به ثبت شرکت می‌کنند که از طریق ثبت شرکت، نام شرکا و وجود شراکت آن‌ها اثبات می‌گردد.

ت) سایر ادله

در مورد سایر ادله از جمله اقرار، شهادت، سوگند و اماره شرایطی که برای اعمال آن‌ها در امور مدنی است، در مورد امور تجارتی هم قابل اجراست.

شرکت تضامنی و نکات مهم آن

شرکت تضامنی شرکتی است که تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود و اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض هستند.

در صورتی که نام برخی مالکان شرکت در نام شرکت آمده باشد، شرکت تضامنی محسوب می‌شود.

شرکت تضامنی ساده‌ترین نوع از شراکت بر پایه حقوق عرفی است، که برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر، تشکیل می‌شود و در آن شرکاء فعالیت‌های مستمر و مستقل کارآفرینی را تحت نام یک شرکت اجرا می‌کنند.

بنیانگذاران در قبال کلیه بدهی‌های شرکت، شخصاً مسئولیت کامل دارند.

طبق ماده ۱۱۸ قانون تجارت ایران، شرکت تضامنی وقتی تشکیل می‌شود که تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم‌الشر که غیر نقدی نیز قیمت گذاری و تسلیم شده باشد.

نمونه دادخواست الزام به انتقال‌ سهام

هرچند که در قانون تجارت حداقلی برای سرمایه این گونه شرکت‌ها پیش‌بینی نشده اما عرفا حداقل میزان سرمایه یک میلیون ریال است و همانند شرکت با مسئولیت محدود در اختیار مدیر یا مدیران شرکت قرار می‌گیرد و اقرار کتبی آنها مبنی بر دریافت سرمایه شرکت برای ارائه به مرجع ثبت شرکت‌ها کافی است.

این نوع شرکت نیز پس از انجام مراحل تأیید نام شرکت و تحویل شرکت نامه و اساسنامه (در صورت وجود) و سایر مدارک لازم به اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت می‌رسد و بعد از ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها، آگهی تأسیس شرکت در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار محل ثبت شرکت آگهی می‌گردد.

یکی از مطالبی که زیاد در مورد شرکت تضامنی مطرح می‌شود این است که چرا افراد باید این نوع شرکت را برای ثبت و فعالیت تجاری انتخاب کنند. پاسخ آن است: هنگامی که بدهی برای شرکت به وجود بیاید، تنها شریک ضامن مسئول پرداخت بدهی است.

وکیل افراز، تفکیک و تقسیم مال مشاع

دلیل انتخاب این نوع از شرکت‌ها بیشتر برای جلب اعتماد مشتریان است. زیرا مشتریان می‌دانند در صورت ایجاد مشکل فقط با یک یا چند شخص حقیقی روبه رو هستند و نه با کل شرکت از همین رو می‌توانند راحت بدهی خود را پاس کنند، از همین رو بیشتر صرافی‌ها و تجارت‌هایی از این دست علاقه دارند شرکت خود را به صورت تضامنی به ثبت برسانند.

با توجه به مسئولیت مطلق شرکا در قبال دیون شرکت، شرکت تضامنی از دسته شرکت‌هایی است که نام شرکا بسیار مهم می‌باشد، چرا که تک تک شرکا در پرداخت دیون شرکت، مسئول هستند و در نتیجه معرفی و ثبت اسامی و شخصیت آن‌ها ضرورت دارد و از این جهت می‌تواند موجب اثبات شراکت گردد.

شرکت سهامی

شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است.

شرکت‌های سهامی به دو نوع سهامی خاص و سهامی عام تقسیم می‌شوند که مهمترین تفاوت این دو در این است که سهام شرکت‌های سهامی عام در تالار بورس قابل مبادله است.

بزرگ‌ترین نوع سازمان‌های تجاری در جهان است. شخصیت حقوقی شرکت سهامی، مستقل از مالکان آن است و بسیاری از امتیازات و حقوق و تعهدات یک شخصیت حقیقی را دارد. مثلا می‌تواند بانام خود وام بگیرد یا اقدام به خرید دارایی کند. می‌تواند علیه دیگران، اقامه دعوا کند، همچنین می‌تواند با سایر افراد قرارداد منعقد کند. حتی می‌تواند مالک شرکت تضامنی یا سهامی دیگر باشد.

در این نوع از شرکت برای جذب سرمایه از طریق اشخاص اقدام می¬کنند و به این صورت که اشخاصی می‌توانند با توجه به آورده مالی خود به شرکت، در سود و زیان شرکت سهیم شوند و عنوان شراکت را بدست بیاورند. به همین خاطر با اعطای برگه و اسنادی به نام برگه سهام به آن‌ها میزان شراکت و مشارکت آن‌ها در سود و زیان شرکت مشخص می‌شود که برگه سهام شریک حاکی از وجود شراکت و حقوق و تعهدات او در شرکت می‌باشد.

مرجع صالح برای طرح دعوای اثبات شراکت

در صورت رخ دادن اختلاف در وجود یا عدم وجود شراکت بین شرکای شرکت، دادگاه صالح به رسیدگی اختلاف متفاوت خواهد بود:

در صورتی که اختلاف بین شرکای شرکت مدنی باشد، یکی از موارد اثبات شراکت از طریق اثبات مالکیت شخص در ملک مشاع است، چرا که تشکیل شرکت مدنی بدون وجود مالکیت شریک در مال مشاع و اذن او ممکن نیست.

این خود می‌تواند از طریق سند رسمی و یا ارائه تصدیق گواهی انحصار وراثت باشد (در صورتی که مالکیت مشاعی به صورت ارث باشد) و اگر مال مشاع غیر منقول باشد اثبات مالکیت در صلاحیت دادگاه محل مال غیر منقول می باشد و در صورتی که مال منقول باشد، اثبات مالکیت مال مشاع و در نتیجه و به تبع ان اثبات شراکت، در دادگاه محل اقامت خوانده و منکر شراکت خواهد بود.

وکیل آنلاین شرکت های تجاری

در صورتی که عقد شراکت مدنی به موجب قرارداد کتبی باشد، دادگاه محل تنظیم قرارداد یا محل اقامت خوانده (شخص منکر وجود شراکت) صالح خواهد بود.

در مورد شرکت های تجاری، چون شرکت خود یک شخصیت حقوقی مستقل محسوب می¬گردد و می‌تواند خود در مقام خواهان قائم دعوی و در مقام خوانده طرفیت دعوی باشد و شرکا، نماینده و مدیران ان محسوب می‌شوند و انکار شراکت از جانب آن‌ها به عمل می‌آید، در نتیجه دادگاه محل اقامت شرکت، صالح به رسیدگی به دعوای اثبات شراکت، است.

همانطور که مستحضرید موسسه حقوقی بین‌المللی مهر پارسیان با داشتن تیم وکلای زبده در امور تجاری، آماده ارائه خدمات است. با ما تماس بگیرید.