ابطال تقسیم‌نامه ملک

با موضوع ابطال تقسیم‌نامه ملک همراهتان هستیم.

در یکی از انواع تقسیم‌بندی‌های اموال، اموال را بر اساس مالکیت به دو گروه اموال مشاع و مفروز تقسیم می‌کنند.

اموال مفروز اموالی هستند که در مالکیت یک شخص می‌باشند در واقع تمام مال در ملکیت یک نفر فقط می‌باشد و فقط یک مالک دارند و اموال مشاع بر خلاف اموال مفروز اموالی می‌باشند که در ملکیت چندنفر می‌باشند، یعنی دارای چند مالک متعدد می‌باشند  و این مالکین در جز جز مال مشاع، شریک می‌باشند به نحوی که نتوان سهم هر شخص را از دیگری جز در موارد تقسیم تعیین نمود.

افراز ملک

بنابراین املاک هم براین اساس به دو گروه ملک مشاع و ملک مفروز تقسیم می‌شوند. ملک مشاع ملکی است که دارای چند مالک می‌باشد یعنی هر مالک‌، مالک تمام قسمت‌های ملک می‌باشد و در جز جز ملک شریک می‌باشند. و ملک مفروز هم ملکی است که فقط یک مالک دارد.

جایگاه دعوی ابطال تقسیم ملک، در مواردی است که یک ملک مشاع تقسیم شده است به سهم مفروز هر شریک، و مالکین نسبت به این تقسیم‌بندی اعتراض دارند و از مرجع قضائی دادخواست ابطال تقسیم‌نامه ملک را می‌خواهند.

 بررسی ابعاد مختلف دعوی ابطال تقسیم‌نامه ملک

1. اسباب ایجاد ملک مشاع کدامند؟
2. انواع تقسیم ملک کدامند؟
3. در چه مواردی دادخواست ابطال تقسیم‌نامه ملک باید بدهیم؟
4. رویه قضائی دعوی تقسیم ملک چگونه است؟

اسباب ایجاد ملک مشاع کدامند؟

اسباب ایجاد اشاعه یا همان مشاع و مشترک بودن مال بین چند نفر، مختلف می‌باشد. برخی از این اسباب قهری(غیرارادی) می‌باشند مثل ارث و برخی از این اسباب ارادی می‌باشند مثل خریدن یک ملک شریکی توسط دو برادر.

بارزترین سبب قهری(غیرارادی) ایجاد ملک مشاع، ارث می‌باشد. به این صورت وقتی شخصی فوت می‌کند ورثه آن شخص به صورت مشاع مالک ماترک وی می‌شوند تا پس از طی مراحل قانونی ملک تقسیم شود و مالکیت مفروز هر شخص مشخص گردد.

سبب قهری دیگر مالکیت مشاع، امتزاج می‌باشد. به این صورت که مال دونفر بدون اختیار و اراده آن دونفر مال آنها مشاع می‌شود.
اسباب ارادی ایجاد شرکت هم، قرارداد و مزج اختیاری و قبول مال مشاعی در ازاء عمل چند نفر و…. می‌باشد. در قرارداد مثلا دو نفر با توافق یکدیگر، سرمایه خود را یک ملک به صورت مشاعی می‌خرند و یا یک نفر مالی را به صورت مشاعی به چند نفر هبه می‌کنند و…..

مشاوره حقوقی نحوه تقسیم ملک مشاع

مزج اختیاری هم عبارت است از حالتی که دو نفر با میل و اراده خود اموال خود را ممزوج می‌کنند،مثل حالتی که دو مغازه دار در کنار یکدیگر توافق می‌کنند که دیواربین مغازه خود را بردارند و مشترکا یک مغازه بزرگ بزنند.

قبول مال مشاعی در نتیجه عمل چند نفر حالتی است که چند نفر کارگر برای یک نفر کاری را انجام داده‌اند و در نتیجه به ازای کار آنها مالی مشاعا به آنها می‌دهد و کارگران هم قبول می‌کنند.

به طور کلی اسباب ایجاد اشاعه ارادی چون با خواست و اراده خود اشخاص می‌باشد می‌توان از طریق هر عمل ارادی ایجاد اشاعه در عمل حقوقی نمود.

انواع تقسیم ملک کدامند؟

تقسیم ملک مشاع به این معنی است که ملک مشاع بین مالکین تقسیم شود و سهم هر یک از شرکا مشخص گردد. تقسیم طرق مختلفی دارد.

در خصوص تقسیم در ماده 591 قانون مدنی بیان می‌دارند که:
هر گاه تمام شرکاء به تقسیم مال مشترک راضی باشند تقسیم به نحوی که شرکاء تراضی نمایند بعمل میآید و در صورت عدم توافق ‌بین شرکاء حاکم اجبار به تقسیم میکند مشروط بر اینکه تقسیم مشتمل بر ضرر نباشد که در این صورت اجبار جائز نیست و تقسیم باید به تراضی ‌باشد.

بنابراین  قانون مدنی دو نوع تقسیم در خصوص اموال از جمله املاک، پیش‌بینی کرده است.تقسیم به تراضی(توافق مالکین به تقسیم) و تقسیم به اجبار(الزام به موجب قانون به تقسیم) .

تقسیم به تراضی

به استناد ماده 591 قانون مدنی، هرگاه تمام شرکای یک مال مشترک به تقسیم مال مشاعی توافق و تراضی نمایند تقسیم به نحوی به عمل می‌آید که خودشان به آن تراضی نموده‌اند. به طور مثال وراث به عنوان مالکین مشترک ماترک، می‌توانند تقسیم نامه‌ای را به تراضی بنویسند و بر مبنای آن تقسیم‌نامه ماترک را میان خود تقسیم نمایند.

اسناد تجاری

تقسیم به اجبار( تقسیم به موجب الزام قانونی):

زمانی که شرکا تراضی در تقسیم ننمایند یعنی نتوانند مال را با توافق یکدیگر، میان خود تقسیم کنند در این صورت تقسیم از طریق دادگاه به عمل می‌آید و تقسیم‌نامه تنظیم و به امضا مالکین می‌رسد.

نوع دیگر تقسیم‌ بندی از تقسیم‌نامه ملک بین حقوق‌دانان وجود دارد که در آن بر اساس مرجع تنظیم کننده تقسیم‌نامه به تقسیم‌نامه عادی، تقسیم‌نامه رسمی که به موجب دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود، تقسیم‌نامه تنظیمی توسط دادگاه و تقسیم‌نامه‌ای که به موجب وصیت توسط موصی تنظیم و به تنفیذ ورثه می‌رسد.

در چه مواردی باید دادخواست ابطال تقسیم‌نامه ملک بدهیم؟

ابطال تقسیم‌نامه ملک در مواردی اتفاق می‌افتد که تقسیم به نحوی صورت گرفته باشد و عده‌ای از شرکا به آن تقسیم‌نامه اعتراض داشته باشند .

همان‌گونه که گفته شد تقسیم هم با توافق مالکین صورت می‌گیرد و هم به الزام دادگاه،در خصوص ابطال تقسیم‌نامه نیز چنانچه مالکینی که اقدام به تقسیم و تنظیم تقسیم‌نامه نموده باشند همان افراد می‌توانند مجددا به موجب یک توافق دیگر اقدام به ابطال تقسیم‌نامه کنند.

همچنین در مواردی که ضمن تقسیم‌نامه توافق می‌شود که هرگونه اختلاف ناشی از تقسیم‌نامه را به داوری ارجاع دهند، برای ابطال تقسیم‌نامه هم می‌توان از طریق داوری اقدام نمود.

فروش مال غیر

اگر تقسیم ملک مشترک سبب از مالیت افتادن(ارزش اقتصادی آن ملک کم شود یا از بین برود) تمام مال مشاع یا حصه برخی از شرکا شود، تقسیم مال مشاع حتی با تراضی هم ممنوع است. بنابراین اگر افرادی اقدام به تقسیم در این موارد نمایند و تقسیم‌نامه عادی تنظیم کنند می‌توان از مرجع صالح درخواست ابطال تقسیم‌نامه را نمود.

موارد ابطال تقسیم نامه ملک مشاعی

هنگامی که شرکا درخواست تقسیم مال مشترکی را می ­دهند یا تقسیم توسط دادگاه صورت می‌گیرد یا در مواردی که  تقسیم در خارج از دادگاه با تراضی به عمل آید یا اطلاعات اشتباه مبنای آن تراضی قرار گیرد و یا در سهم یک و یا چند نفر از شرکا عیبی ظاهر گردد که در حین تقسیم عالم به آن نبوده­اند دعوای ابطال تقسیم­ نامه قابل طرح و رسیدگی است.

همچنین هرگاه بعد از تقسیم معلوم شود که مقدار معینی از اموال تقسیم شده مال غیر بوده است، در صورتی که مال غیر در تمام حصص مفروزاً به تساوی باشد تقسیم صحیح و الا باطل است و باید دادخواست ابطال‌ تقسیم‌نامه را از مرجع صالح قضائی بخواهیم.

همچنین در مواردی که بین شرکا صغیر یا شخصی غایب باشد حسب مورد تقسیم باید با حضور نماینده یا مقام قضائی صورت گیرد در غیر این صورت می‌توان درخواست ابطال تقسیم‌نامه را از دادگاه صالح خواست

رویه قضائی دادخواست ابطال تقسیم‌نامه ملک چگونه است؟

با استنباط از ماده 2 قانون افراز و فروش املاک مشاع مصوب 1357 که بیان می‌دارد: تصمیم واحد ثبتی قابل اعتراض از طرف هر یک از شرکاء در دادگاه شهرستان محل وقوع ملک است مهلت اعتراض ده روز از تاریخ‌ابلاغ تصمیم مورد اعتراض می‌باشد.

دادگاه شهرستان به دعوی رسیدگی کرده و حکم مقتضی صادر خواهد نمود. املاک از اموال غیرمنقول ذاتی می‌باشند بنابراین دادگاه صالح رسیدگی به دعوی مربوط به اموال غیرمنقول، محل وقوع مال غیرمنقول می‌باشد.

بنابراین هرگاه برسر تقسیم‌نامه ملک مشاعی اختلاف شود وشرکا خواستار ابطال تقسیم‌نامه باشند، مرجع رسیدگی دادگاه عمومی حقوقی محل ملک می‌باشد.

شرایط ابطال تقسیم نامه عادی و رسمی

در هنگام تفکیک وانجام تقسیم کردن ملک مشخص شود که یکی از صاحبان ملک با استفاده از راه های مختلف سهمی بیشتر از سهم عادی دیگر مالکان به او رسیده است.

در مواردی که مشخص شود در موقع تقسیم و تعدیل سهام، سهم و قسمت شخص دیگری غیر از شرکا در سهم شرکا، وارد شده باشد و به ضرر او باشد.

اسناد تجاری

در صورتی که تقسیم و افراز ملک مشاع، موجب تضییع حقوق مسلم افراد شود.

اصولا پس از آنکه دادخواست ابطال پذیرفته میشود، دادگاه در طی روند قانونی که دارد، حکمی را مبنی بر ابطال تقسیم‌نامه ملک موضوع پرونده صادر می‌کنند و ماهیت تقسیم نامه اولیه از بین میرود تا به دستور اداره ثبت اسناد و املاک کشور، سند مالکیت و تفکیک ملک اولیه باطل گردد.

بهترین وکیل در خصوص ابطال تقسیم‌نامه ملک چه کسی است؟

وکیلی است که علاوه بر دانش کافی در حرفه وکالت به صورت تخصصی در حوزه املاک و تقسیم ملک نیز سابقه داشته باشند و با تکیه بر تجربه و مهارت خود در امر وکالت پرونده‌های زیادی را به نتیجه عادلانه رسانده باشند.

بدین منظور موسسه حقوقی مهرپارسیان، با مدیریت وکیل پایه یک دادگستری، دکترمحمدرضا مهری، جهت ارائه مشاوره و پذیرش پرونده در خصوص املاک و تقسیم ملک و افراز و ابطال تقسیم‌نامه ملک، به شما مخاطبان گرامی معرفی می‌گردد.

وکیل خوب ملکی در تهران