مشاوره حقوقی اعسار مهریه

امروز با موضوع مشاوره حقوقی اعسار مهریه با شما مخاطبان گرامی همراه هستیم.

در انتها ی این مقاله توصیه ای با توجه به شیوع بیماری کرونا به هموطنان داده شده است. حتما مطالعه بفرمایید.

اعسار به معنی رنج، سختی و نداشتن است.

در اصطلاح حقوقی، زمانی كه یك فرد به نوعی تمكن مالی ندارد یا دارای اموال و سرمایه ای است اما در وضعیتی قرار دارد كه امكان دسترسی به آن ها را ندارد، این فرد دچار اعسار شده و قادر به پرداخت بدهی هایش نیست.

طبق ماده یك قانون اعسار:

معسر كسی است كه به واسطه نداشتن دارایی یا دسترسی نداشتن به مالش توانایی پرداخت هزینه محاكمه (هزینه دادرسی) یا دیون خود را ندارد.

با توجه به این قانون ممكن است این فرد برای احقاق حقش قادر به پرداخت هزینه دادرسی نباشد و حتی نتواند وكیلی برای انجام كارهایش انتخاب كند كه می تواند با مراجعه به مراجع قضایی، تقاضای وكیل معاضدتی كند.

نخستین قانون مربوط به اعسار در ایران در سال 1313 تصویب شد كه براساس شرایط زمانی این قانون دچار اصلاحاتی شده است؛

در این میان می توان به ماده 652 قانون مدنی اشاره كرد كه در آن آمده است:

«در زمان مطالبه (طلب) حاكم مطابق اوضاع و احوال شخص بدهكار مهلت یا اقساطی قرار می دهد».

وكيل شكايت از رباخوار

این آخرین قانون، ملاك عمل در خصوص این افراد است.

ماده 2 قانون نحوه اجرای محكومیت های مالی مصوب 77» می گوید:

«هر كس محكوم به پرداخت مالی به دیگری شود چه به صورت استرداد عین یا قیمت یا مثل آن یا ضرر و زیان ناشی از جرم و یا دیه و آن را پرداخت نكند، دادگاه او را الزام به پرداخت می كند و ….

هم چنین در ماده 3 این قانون آمده است كه

«هر گاه محكوم علیه، مدعی اعسار ضمن اجرای محكومیت حبس شود به ادعای وی خارج از نوبت رسیدگی و در صورت اثبات اعسار از حبس آزاد خواهد شد و چنان چه قادر به پرداخت آن به طور اقساط هم شود، دادگاه متناسب با وضعیت مالی او حكم به تقسیط محكوم به، را صادر می كند.

در حال حاضر براساس سیاست های قضایی، افراد می توانند قبل از اجرای محكومیت حبس، تقاضای اعسار را مطرح كنند كه آن هم مورد پذیرش و رسیدگی قرار می گیرد.

نکات مهم مشاوره حقوقی اعسار مهریه

معنی اعسار چیست؟

فایده گرفتن حکم اعسار چیست

اعسار چیست؟

اعسار در لغت به معنای دشواری و مشقت است اما معنای قانونی آن‌هم دور از معنای لغوی آن نیست.

بر اساس آنچه در ماده 6 قانون جدید نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مقررشده است، معسر به کسی می‌گویند که به دلیل نداشتن مالی به‌جز مستثنیات دین قادر به تأدیه دیون خود نباشد. همچنین در تبصره همین ماده آمده است که عدم قابلیت دسترسی به مال هم در حکم نداشتن مال است و این عدم دسترسی باید توسط مدیون اثبات گردد.

همه چیز در مورد رجوع از بذل و بخشیدن مهریه

انواع اعسار

اعسار در یک تقسیم‌بندی به دو دسته تقسیم‌شده است: ناتوانی از پرداخت هزینه دادرسی و ناتوانی از پرداخت محکوم‌به

ناتوانی از پرداخت هزینه دادرسی

قانون‌گذار مواردی را پیش‌بینی کرده است که بر اساس آن افرادی را از پرداخت هزینه دادرسی معاف دانسته است یکی از این موارد اعسار است.

مدعی اعسار به هر طریق که باشد، از پرداخت هزینه دادرسی معاف است.

درواقع معسر از هزینه دادرسی کسی است که به‌واسطه کافی نبودن دارایی یا دسترسی نداشتن به مال خود به‌صورت موقت، توانایی پرداخت هزینه دادرسی را ندارد.

برای این کار افراد باید حکم اعسار بگیرند.

دعوای اعسار چگونه مطرح می‌شود؟

این دعوا به‌موجب دادخواست جداگانه و یا ضمن دادخواست اصلی برای طرح دعوا (در مرحله نخستین، تجدیدنظر یا فرجام‌خواهی) قابل‌طرح است.

این دعوا می‌تواند با شهادت شهود اثبات شود که در این صورت شهادت باید به‌صورت کتبی تنظیم و تقدیم گردد. البته این امر نافی این مسئله نیست که دادگاه نتواند حضور شهود را درخواست کند.

با اثبات اعسار فرد، ایشان موقتاً از تأدیه تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی معاف می‌شود.

این حکم تنها برای معسر قابل‌استفاده است و بعد از فوت وی ورثه نمی‌توانند از این حکم استفاده کنند.

نکته مهم دیگری که ذکر آن در اینجا لازم به نظر می‌رسد اقامه دعوای اعسار توسط تجار است که این امر برابر قانون تجارت ما پذیرفته نیست و تجار حتماً باید دادخواست ورشکستگی مطرح کنند.

هرگاه کسی که مدعی اعسار شده است در دعوای اصلی محکوم‌له واقع شود از این حالت خارج‌شده و باید هزینه‌های دادرسی را بپردازد.

مالیات بر ارث

معافیت از پرداخت هزینه‌های دادرسی به مفهوم عام در قانون به‌کاررفته است یعنی شخص معسر از پرداخت کلیه هزینه‌ها معاف است و تمام این هزینه‌ها باید از صندوق دادگستری پرداخت شود.

ناتوانی از پرداخت محکوم‌به

این در حالتی است که فردی در دادگاه به‌موجب حکم صادره محکوم شناخته می‌شود.

اما توانایی پرداخت محکوم‌به را ندارد.

زمانی که حالت اعسار در فردی ثابت می‌شود دادگاه اصل را بر این حالت می‌گذارد و اگر محکوم‌له ادعا می‌کند که محکوم‌علیه توانایی پرداخت محکوم‌به را دارد باید این امر را اثبات کند.

اعسار در پرداخت مهریه

طبق آخرین مقررات وضع‌شده از سوی قانون‌گذار برای پرداخت مهریه تا میزان 110 سکه تمام بهار آزادی مردان دارای توانایی مالی کامل فرض می‌شوند و چنانچه مردی تا این میزان از مهریه را نمی‌تواند پرداخت کند باید مدارک کامل جهت عدم توانایی خود را ارائه کند.

اما برای مبلغی مازاد بر 110 سکه تمام بهار آزادی وضعیت برعکس خواهد بود.

در این حالت عدم توانایی مرد فرض می‌شود و چنانچه زوجه مدعی توانمندی ایشان بر پرداخت مازاد مهریه است باید با ارائه ادله کافی این امر را اثبات نماید.

حکم اعسار چه مزایایی دارد؟

گرفتن این حکم مزایایی دارد که به برخی از آن‌ها در بالا اشاره شد. درواقع معسر با گرفتن حکم مزبور از پرداخت هزینه دادرسی و محکوم‌به معاف می‌شود.

ازجمله مزیت‌های دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد تقاضای وکیل معاضدتی از دادگاه است.

همچنین با گرفتن این حکم عنوان ممنوع الخروج بودن از فرد بدهکار برداشته می‌شود.

چه كسی می تواند دادخواست اعسار بدهد؟

هر فردی نمی تواند به ادعای این كه دچار اعسار می شود به دادگاه دادخواست اعسار دهد.

وکیل خوب برای مهریه

كسی می تواند ادعای اعسار كند كه بدهكار باشد، اقامه دعوی از طرف مدعی و طلبكار علیه او شود، ادعای (اعسار) وی ثابت و حكم به نفع طلبكار صادر شود، رأی قطعی بر محكومیت بدهكار و اجرائیه از طرف دادگاه صادر شود.

بعد از تحقیق شرایط یاد شده، مدعی اعسار می تواند با ارائه دادخواست در پی اثبات آن باشد.

معسر كسی است كه جهت پرداخت هزینه دادرسی و دیون خود یا مالی ندارد یا اگر مالی دارد، موقتاً به آن دسترسی ندارد.

اعسار از دو جنبه اعسار پرداخت هزینه دادرسی و اعسار در پرداخت دیون (محكوم به) قابل بررسی است.

طرح دعوی در دادگستری مستلزم پرداخت هزینه هایی است كه در قانون مشخص شده است، از جمله هزینه تمبر، دستمزد كارشناس، هزینه اجرای قرار معاینه، تحقیقات محلی و….

تحلیل حقوقی قانون اعسار در ایران

هرچند هزینه دادرسی یكی از راه های جلوگیری از طرح دعاوی واهی و نیز مانع از ازدحام بی مورد در محاكم (دادگستری ) است،

اما از طرف دیگر نمی توان آن را منع و سدی در مقابل احقاق حق مردم قرار داد.

به همین دلیل قانونگذار با تصویب قوانین مختلف از جمله ” قانون اعسار ” در این خصوص، راه دسترسی همگان به قانون و عدالت را هموار كرده است؛ به این نحو كه افرادی كه خود را صاحب حق می دانند اما توان و تمكن مالی طرح دعوی در دادگستری را ندارند، می توانند با استفاده از این قانون به حق خود برسند.

اعسار در محكومیت های مالی و جزایی یا همان اعسار در پرداخت دیون عبارت از آن است كه به موجب حكم دادگاه حقوقی یا حكم دادگاه كیفری در امر جزایی، شخص به پرداخت وجه، مال یا جزای نقدی در حق دیگری محكوم شود اما توانایی و تمكن پرداخت آن را نداشته باشد .

وکیل مطالبه‌ی نفقه پدر و مادر از فرزند

به این دعوی ( اعسار ) خارج از نوبت رسیدگی می شود و مرجع رسیدگی به آن نیز دادگاهی است كه به دعوی اصلی رسیدگی می كند.

در مورد محكومیت اوراق اجرایی نیز دادگاه محل اقامت مدعی اعسار صلاحیت رسیدگی دارد.