درخواست فک قرار بازداشت موقت

با موضوع درخواست فک قرار بازداشت موقت همراهتان هستیم.

اتفاقی که در مرحله تحقیقات مقدماتی، برای متهم ممکن است بیفتد، صدور قرار بازداشت موقت است که منتهی به زندانی شدن وی خواهد شد. این قرار در صورتی صادر می‌شود که شواهد و دلایلی احتمال مجرم بودن متهم را زیاد کند. یا بیم فرار یا تبانی او وجود داشته باشد. در این شرایط قرار بازداشت موقت در مرحله تحقیقات مقدماتی و در دادسرا صادر می‌شود.

بازداشت موقت، مهم‌ترین و شدیدترین قرار تامین کیفری است.
به موجب آن به منظور تضمین دسترسی به متهم در مواقع لزوم، آزادی رفت و آمد او به طور موقت سلب می‌شود.
این قرار که به آن (توقیف احتیاطی) هم می‌گویند موثرترین وسیله برای دستیابی به متهم و تضمین قضایی محسوب می‌شود.

با صدور این قرار، متهم در بازداشتگاه نگهداری می‌شود و هر زمان به حضور او نیاز باشد با اعلام روز و ساعت حضور او به مقامات بازداشتگاه تحت‌الحفظ نزد مراجع قضایی حاضر می‌شود در تحقیقات مقدماتی قرار بازداشت موقت توسط قضات دادسرا صادر می‌شود اما در مرحله رسیدگی به پرونده در دادگاه، قضات دادگاه آن را صادر می‌کنند.

در این نوشتار قرار بازداشت موقت در مرحله تحقیقات مقدماتی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مقام صادر کننده قرار بازداشت موقت

قرار بازداشت موقت ممکن است توسط بازپرس یا دادیار صادر شود.

در هر صورت پرونده باید ظرف ۲۴ ساعت برای اظهار نظر دادستان نسبت به این قرار برای وی ارسال شود. در صورت مخالفت دادستان با قرار بازداشت موقت باید از نظر دادستان پیروی کرد و متهم آزاد می‌شود و مقام صادر کننده باید قرار دیگری برای متهم در نظر بگیرد.

دادستان هم می‌تواند از باز پرس تقاضا کند که قرار بازداشت متهم را صادر کند.

در مقابل باز پرس می‌تواند با این درخواست دادستان مخالفت کند. در صورت حل اختلاف بین دادستان و بازپرس با دادگاه عمومی و انقلاب محل خواهد بود. اما اگر بین دادیار و دادستان اختلاف نظر نباشد، این قرار به متهم ابلاغ می‌شود و متهم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ حق اعتراض به قرار را دارد.
درخواست فک قرار بازداشت موقت

اعتراض به صدور قرار باز داشت موقت

احترام به آزادی افراد، مهم‌ترین موضوعی است که باید در مرحله تحقیقات مقدماتی مورد توجه قرار گیرد.

قرار بازداشت موقت حق آزادی را سلب می‌کند. آن هم زمانی که هنوز ثابت نشده است که متهم واقعا مجرم است یا خیر، بنابراین برای جلوگیری از سوء استفاده از این قرار و امکان بازبینی تصمیم مرجع قضایی در سلب آزادی از متهم امکان اعتراض متهم به این قرار پیش بینی شده است. مرجع اعتراض به قرار باز داشت موقتی که در دادسرا صادر شده است دادگاه است و متهم ده روز از زمان ابلاغ این قرار، حق دارد که در دادگاه عمومی و انقلاب محل اعتراض خود را مطرح کند.

اعتراض به ادامه بازداشت موقت

پیش از این گفتیم که متهم چگونه می‌تواند به صدور قرار بازداشت موقت اعتراض کند.
اما اگر اعتراض متهم پذیرفته نشد وی بازداشت می‌شود.

در طول دوران بازداشت نیز این حق برای متهم و جود دارد که به ادامه بازداشت خود اعتراض کند. اگر متهم معتقد باشد که دلایلی که صدور قرار بازداشت او را توجیه کرده دیگر وجود ندارد، می‌تواند از مرجع صادر کننده قرار بخواهد که به بازداشت او خاتمه دهد.

دستور موقت در دیوان عدالت

در این صورت مرجع مذکور باید ظرف ده روز از تاریخ تسلیم در خواست متهم تقاضای او را بررسی و نسبت به آن اظهار نظر کرده و نتیجه را به دادستان اعلام کند. متهم در هر ماه یک بار می‌تواند نسبت به ادامه بازداشت موقت خود اعتراض کند. (ماده ۳ قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب) متهم یک ماه بعد از صدور قرار بازداشت موقت خود می‌تواند اولین درخواست رفع بازداشت خود را مطرح کند.

انواع قرار بازداشت موقت کدام است؟

قرار بازداشت موقت اختیاری: بدین معنا است که صدور قرار بازداشت موقت در این موارد جایز بوده و منع قانونی ندارد.

قرار بازداشت موقت اجباری انواع مختلفی دارد که در زیر آن‌ها را برمی‌شماریم:
قتل عمد، آدم‌ربایی، اسید پاشی و محاربه و افساد فی الارض.
در جرائمی که مجازات قانونی آن اعدام یا حبس دایم باشد.

معایب بازداشت موقت

جرائم سرقت، کلاه‌برداری، اختلاس، ارتشاء، خیانت در امانت، جعل و استفاده از سند مجعول در صورتی که متهم حداقل یک فقره سابقۀ محکومیت قطعی یا دو فقره یا بیشتر سابقۀ محکومیت غیر قطعی به علت ارتکاب هر یک از جرائم مذکور داشته باشد.

در مواردی که آزادی متهم موجب فساد باشد.
در کلیه جرائمی که به موجب قوانین خاص مقرر شده باشد، مثل:

الف) در جرائم تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق، در صورتی که تعداد متهمان سه نفر یا بیشتر باشد.
ب) در بزه رشوه، هرگاه میزان رشوه از مبلغ ۲۰۰۰۰۰ ریال بیشتر باشد.
درخواست فک قرار بازداشت موقت

صدور قرار بازداشت موقت چه مزایایی دارد؟

به هر حال هر یک از قرارهایی که در آیین‌دادرسی کیفری پیش‌بینی می‌شود، مزایایی دارد که علت ایجاد و صدور آن را توجیه می‌کند، قرار بازداشت نیز مزایایی دارد.

البته در ظاهر این‌طور به نظر می‌رسد که این مزایا بیش از اینکه شامل حال متهم شود، در راستای بررسی پرونده و بهبود جریان دادرسی پیش‌بینی شده است. بنابراین بسیاری صدور این قرار را موثرترین وسیله برای دستیابی به متهم و تضمین حضور او در مراجع قضایی در مواقع لزوم می‌دانند.

با صدور این قرار هرگاه نیاز به حضور متهم باشد، وی با مراقبت کامل نزد مرجع قضایی آورده خواهد شد و به این ترتیب از تبانی متهم با سایر متهمان نیز جلوگیری می‌شود؛ همچنین این قرار موجب جلوگیری از فشار متهم نسبت به بزه‌دیده و شهود برای جلوگیری یا پس‌گرفتن شکایت می‌شود.

تفاوت بازداشت موقت و حبس

بازداشت موقت در اصطلاح حقوق کیفری به معنای زندانی کردن متهم در جریان تحقیقات مقدماتی است که گاهی تا پایان رسیدگی ماهوی و صدور حکم و شروع به اجرای آن ادامه می‌یابد.

اما حبس یکی از انواع مجازات است که به موجب حکم قطعی و لازم‌الاجرا آزادی شخص سلب می‌شود و یکی از رایج‌ترین مجازات در دوران معاصر است. بازداشت موقت، عنوان مجازات ندارد و یکی از اقسام قرارهای تامین کیفری است که قاضی به منظور امکان دسترسی به متهم برای جلوگیری از فرار و اختفا و تبانی او و دیگر مصالح در شرایط خاصی صادر می‌کند.

تفاوت قرار بازداشت موقت با قرار کفالت یا وثیقه 

در قرارهایی مانند کفالت یا وثیقه اگر متهم قادر به معرفی کفیل یا سپردن وثیقه نباشد، قرار بازداشت صادر می‌شود. در صورتی که در قرار بازداشت موقت، متهم با وجود امکان معرفی کفیل یا سپردن وثیقه باز هم زندانی می‌شود.

ماده 239 قانون آیین دادرسی کیفری بیان می‌دارد که:
قرار بازداشت موقت باید مستدل و موجه باشد و مستند قانونی و ادله آن و حق اعتراض متهم در متن قرار ذکر شود. با صدور قرار بازداشت موقت، متهم به بازداشتگاه معرفی می‌شود. چنانچه متهم به منظور جلوگیری از تبانی، بازداشت شود، دلیل آن در برگه اعزام قید می‌شود.

از آنجا که قرار بازداشت موقت با اصل برائت و آزادی رفت و آمد افراد مغایر است و نتایج زیان بار آن غیر قابل جبران می‌باشد.

وکیل تضمینی برای تجدید نظر

قانونگذار درباره مشروعیت بکارگیری آن تردید داشته و سعی داشته‌اند آن را از اختیار قاضی خارج کنند و تحت قاعده و قانون درآورند تا دادرسان نتوانند به اراده و دلخواه خود افراد را بازداشت کنند.

برخلاف سایر تامین‌های کیفری که در اختیار قاضی است تا با احراز تناسب و براساس تشخیص خود قراری صادر کند، موارد قرار بازداشت موقت بطور دقیق و حصری از سوی قانون‌گذار مشخص می‌شود و دادرس مجاز نیست در غیر موارد احصا شده در قانون قرار بازداشت موقت صادر کند.
درخواست فک قرار بازداشت موقت

مدت قرار بازداشت موقت و احتساب آن در آیین دادرسی کیفری

یکی از مهم‌ترین مطالبی که در مورد قرار بازداشت موقت باید به آن پرداخت، طول مدت بازداشت متهم در اثر این قرار است. به عبارت دیگر، باید این موضوع روشن شود که اگر در هنگام صدور قرار تامین، مناسب‌ترین قرار، قرار بازداشت موقت به نظر برسد، تا چه زمانی این قرار مناسب‌ترین قرار هم باقی خواهد ماند و متهم باید در بازداشت بماند.
شدت و اهمیت این قرار ایجاب می‌کند که از آن به عنوان یک وسیله استثنایی برای تامین حضور متهم نزد مرجع قضایی استفاده شود و زمینه بازگشت به اصل، یعنی آزادی متهم، فراهم گردد.

برابر این ماده؛ فواصل زمانی و مدت های لازم‌الرعایه در خصوص بازداشت موقت به شرح ذیل است:
1 .در غیر جرایم موضوع بندهای ماده 302
حداکثر مدت بازداشت یک ماه تعیین شده است. اگر در ظرف مدت یاد شده پرونده در دادسرا منتهی به تصمیم نهایی نگردد و علل موجهی نیز برای ابقاء قرار موجود نباشد، مرجع صادر کننده قرار مکلف به فک یا تخفیف قرار است.

مجازات توقیف و حبس غیر قانونی

2 .اگر در جرایم موضوع بند فوق، ظرف مدت یک ماه پرونده در دادسرا منتهی به تصمیم نهایی نگردد. ولی علل موجهی برای ابقاء قرار موجود باشد. مرجع صادر کننده قرار با ذکر علل مزبور، قرار ابقاء و مراتب به متهم ابلاغ می‌شود. (قرار ابقاء ظرف 10 روز قابل اعتراض در دادگاه صالح است)

3 .در جرایم موضوع بندهای ماده 302 ،حداکثر مدت بازداشت دو ماه تعیین شده است. اگر در ظرف مدت یاد شده پرونده در دادسرا منتهی به تصمیم نهایی نگردد و علل موجهی نیز برای ابقاء قرار موجود نباشد، مرجع صادر کننده قرار مکلف به فک یا تخفیف قرار است.

درخواست فک قرار بازداشت موقت