جرم فرار مالیاتی

در این مقاله به بررسی ماهیت، شرایط، آثار و مرجع صالح رسیدگی به جرم فرار مالیاتی خواهیم پرداخت.

عبارت مالیات و بیان آن گاه ممکن است برای بسیاری افراد غیرقابل تحمل و رنج­ آور باشد!!!! ریشه این امر را بایستی در فقر و ضعف فرهنگ­ سازی مناسب در مورد مالیات و فوائد آن برای زندگی جمعی و اداره یک جامعه دانست و البته عملکر گاه نادرست و فساد های ناشی از این اقدام­ ها نیز مزید بر علت است که سبب کج­ فهمی و مقاوت اشخاص در برابر انجام این تکلیف قانونی شده است.

عمده اشخاص اطلاعات دقیق و درستی در مورد آثار انجام تکلیف مالیات بر روی اقتصاد و جامعه ندارند و در عین حال افزایش نرخ مالیات ‌ها هم گاهی باعث نارضایتی مؤدیان می ‌شود و جمع مسائل و موضوع­ های فوق بستر و زمینه دامن زدن به فرار مالیاتی در کشور را فراهم می­ کند.

در عین حال جرم فرار مالیاتی یکی از معضل ­ها و مشکل ­های بزرگی است که دولت­ با آن دست به گریبان است و سالانه هزاران میلیارد از کسری بودجه شامل فرار های مالیاتی می ‌شود. همین موضوع آسیب ‌های اقتصادی زیادی را برای کشور به همراه دارد. فرار از پرداخت مالیات و دور زدن قوانین مالیاتی از شکاف ‌ها و خلاء های موجود در قوانین مالیاتی نشأت می ‌گیرند.

لازم به ذکر است که، ازدیاد ارتکاب جرم فرار های مالیاتی منجر به بی ‌انگیزگی سرمایه‌ گذاران و افزایش شکاف طبقاتی در جامعه می ‌شود.

مالیات

منظور از مالیات، هزینه ‌ای اجباری است که باید توسط افراد و موسسه­ ها به صورت بلاعوض به دولت پرداخت شود تا هزینه ‌های عمومی جامعه را تأمین کند. طبق تعریف سازمان همکاری و توسعه اقتصاد، مالیات پرداختی است؛ لازم، اجباری و بلاعوض. در واقع مالیات ممکن است به شخص، موسسه، دارایی و… تعلق بگیرد. مالیات در واقع انتقال بخشی از درآمد های جامعه به دولت یا بخشی از سود فعالیت­ های اقتصادی است که نصیب دولت می شود، زیرا ابزار و امکانات دست ­یابی به درآمد و سود ها را دولت فراهم ساخته است.

هر چند که پرداخت مالیات بر درآمد به واسطه مصرف آن در هزینه‌ های عمومی کشور به عنوان بیت ‌المال و حق تک ­تک شهروندان است، اما ذی ­نفع وصول مطالبات مالیاتی دولت است. سازمان امور مالیاتی کشور که زیر نظر وزارت امور اقتصادی و دارائی فعالیت می ‌کند دارای چارت سازمانی مخصوص است.

انواع مالیات

1.مالیات مستقیم

در صورتی­ که مؤدی مالیاتی و پرداخت ­کننده مالیات 1 نفر باشد، آن مالیات مستقیم محسوب می ­شود. طبق قانون مالیات­ های مستقیم و همچنین اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، کلیه مالکین (مقیم داخل یا خارج ایران) اعم از اشخاص (حقیقی یا حقوقی) نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران و همچنین کلیه درآمد ‌هایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می ‌نماید، مشمول پرداخت مالیاتی با عنوان مالیات مستقیم (مالیات عملکرد یا مالیات بر درآمد) خواهند شد.

لازم به ­ذکر است که به دلیل خود اظهاری در این نوع مالیات، زمان در آن اهمیت بسیاری دارد، یعنی شخص مهلت محدودی برای ارائه اظهارنامه دارد و در غیر این صورت طبق قانون، جریمه ‌هایی برای عدم توجه به زمان برای فرد خاطی در نظر گرفته شده است و به انواع ذیل تقسیم می ­شود که عبارتند از؛

انواع مالیات ­های مستقیم

الف) مالیات بر دارایی

اساس و مبنای مالیات بر دارایی، ثروت مسئول پرداخت مالیات مؤدی است و این نوع از مالیات خودش به دو دسته تقسیم می ­شود؛

• مالیات بر ارث: یکی از مهمترین نوع مالیات بر دارایی، مالیات بر ارث می ­باشد و آن نوع مالیاتی است که از اموال و دارایی ­های فرد میت که پس از فوت وی باقی می­ ماند، دریافت می ­شود.
• مالیات و انواع آن مالیات حق تمبر: مالیات حق تمبر نیز از انواع مالیات ­های مستقیم است که از طریق الصاق و ابطال تمبر بر اسناد، اوراق و مدارک به منظور رسمیت بخشیدن یا لازم ­الاجرا نمودن آن ­ها، از مؤدی دریافت می شود.

ب) مالیات بر درآمد

در این نوع از مالیات، درآمد اشخاص و شرکت­ ها (نه ثروت آن ­ها) مبنای مالیات است و یکی دیگر از مهمترین انواع مالیات بر درآمد اشخاص، مالیات بر درآمد است که خود نیز به گروه ­های ذیل تقسیم می ­شود؛

• مالیات بر درآمد املاک،
• مالیات بر درآمد حقوق،
• مالیات بر درآمد مشاغل،
• مالیات بر درآمد کشاورزی،
• مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی،
• مالیات بر درآمد های اتفاقی.

نکته: وزارتخانه ‌ها و سازمان‌ های دولتی، شهرداری ‌ها، دهیاری ‌ها، موسساتی که بودجه آن ‌ها از طریق دولت تأمین می ‌شود و بنیاد ‌ها و نهاد های انقلاب اسلامی (که باید طبق نظر مراجع قانونی تأیید شده باشند) به صورت صد درصد از پرداخت مالیات‌ های مستقیم معاف هستند.

نکته:  عمده دعوا و درگیری ‌ها که منجر به جرم فرار مالیات و تخلفاتی از این قبیل می ‌شود، مربوط به مالیات مستقیم است، چرا که در مالیات غیر مستقیم، اشخاص زمان پرداخت مالیات محصولات را می‌ پردازند.

2.مالیات غیر مستقیم

نوع دوم از مالیات در ایران، مالیات غیر مستقیم است که در واقع از طریق واسطه و در ازای خرید کالا یا خدمات از شهروندان اخذ می ‌شود. مالیات غیر مستقیم غیر دائمی بوده و پرداخت کننده مشخصی ندارد. به­ علاوه این نوع مالیات بطور معمول به قیمت تمام شده کالا یا خدمات افزوده می ‌شود و از این رو میزان آن برای پرداخت کننده مشخص نیست و خود به انواع ذیل تقسیم می ­شود که عبارتند از؛

انواع مالیات ­های غیر مستقیم

الف) مالیات بر واردات

بطور کلی این نوع از مالیات ­ها تابع سیاست ­های کلان بازرگانی و شرایط اقتصادی کشور ها هستند و جدا از این­ که یکی از راه ­های کسب درآمد دولت ­ها هستند، بطور معمول برای حمایت از صنایع داخلی نیز به کار گرفته می­ شوند و ممکن است این دسته از مالیات ­ها، بر اساس قیمت و ارزش کالا ها یا بر اساس ویژگی ­ها و مشخصات آن ­ها (مانند: حجم، وزن و…) تعیین و دریافت شوند. این گونه از مالیات به 3 شکل ذیل از مؤدیان وارد کننده دریافت می ­گردد؛

• مالیات حقوق و عوارض گمرکی،
• مالیات سود بازرگانی،
• مالیات عوارض بر واردات اتومبیل.

ب) مالیات بر مصرف و فروش کالا و خدمات

یکی دیگر از انواع مالیات ­های مستقیم مالیات بر مصرف است که، مصرف کنندگان کالا های خاص در زمان خرید آن کالا (به همراه قیمت کالا) پرداخت می ­کنند، یعنی هر شخصی که میزان بیشتری از آن کالا را مصرف کند، در نهایت مالیات بیشتری پرداخت می ­کند. هرچند این نوع مالیات درآخر به ­وسیله مصرف کننده نهایی پرداخت می­ شود، اما وظیفه قانونی پرداخت آن به ­دولت به عهده تولید کنندگان و فروشندگان است. مالیات بر مصرف (مالیاتی که دولت از مصرف و فروش کالا ها و خدمات) انواع بسیار زیادی دارد که به ­شرح ذیل عبارتند از؛

• مالیاتی که از خرید و فروش نوشابه ­های غیر الکلی دریافت می ­شود،
• مالیاتی که از خرید و فروش الکل طبی و صنعتی از تولید کنندگان و فروشندگان آن دریافت می ­شود،
• مالیاتی که از فروش سیگار از تولید کنندگان و فروشندگان آن دریافت می ­شود،
• مالیاتی که از خرید و فروش اتومبیل دریافت می ­شود،
• مالیات بر فرآورده ­های نفتی و پتروشیمی که از تولید کنندگان و فروشندگان آن دریافت می شود،
• مالیات خرید و فروش خاویار هم مشمول مالیات بوده و مؤدیان باید آن را پرداخت نمایند،
• مالیات نوار های ضبط صوت و تصویری هم جزء مواردی هستند که دولت می ­تواند از آن ­ها مالیات دریافت نماید،
• مالیات حق اشتراک تلفن ­های خودکار و خدمات مخابرات بین ­المللی هم در زمره قوانین پرداخت مالیات قرار دارد.

ج) مالیات بر ارزش افزوده

منظور از مالیات بر ارزش افزوده، تفاوت بین کالا و خدمات عرضه شده با ارزش کالا و خدمات خریداری شده در دوره ­ای مشخص است که به شرح ذیل قابل تقسیم است که عبارتند از؛

• مالیات بر ارزش افزوده عرضه کالاها و خدمات،
• مالیات بر ارزش افزوده صادرات و واردات آن ­ها.

مؤدی مالیاتی

به شخصی که مسئول پرداخت مالیات است، مودی مالیاتی گفته می ­شود.

تفاوت مالیات مستقیم با مالیات غیر مستقیم

تفاوت­ هایی میان این دو نوع مالیات وجود دارد که به ­صورت تطبیقی به شرح ذیل بیان می ­گردد؛

• مالیات مستقیم از درآمد و فعالیت ‌های اقتصادی مربوطه اخذ می ‌شود، ولی مالیات غیر مستقیم از محصولات یا خدمات دریافت می ‌شود،
• مالیات مستقیم بی ­واسطه توسط شخص حقیقی یا حقوقی پرداخت می ‌شود، ولی در مالیات غیر مستقیم مبلغ مالیات از مصرف کنندگان نهایی دریافت می ‌شود،
• مالیات مستقیم پس از کسب درآمد توسط مودی پرداخت می ‌گردد، ولی مالیات غیر مستقیم پیش از رسیدن کالا یا خدمات به مودی پرداخت می ‌شود،
• مالیات مستقیم جمع آوری این مالیات به نسبت دشوار ‌تر است، ولی مالیات غیر مستقیم نسبت به مالیات مستقیم، آسان‌ تر جمع ­آوری می ‌شود،
• مالیات مستقیم قابل انتقال نیست، ولی مالیات غیرمستقیم قابل انتقال به غیر است،
• مالیات مستقیم از طریق خود اظهاری تعیین می ‌شود، ولی مالیات غیر مستقیم با بررسی هزینه ‌های مصرفی و سایر مسائل مالی محاسبه می ‌شود.

فرار مالیاتی

به هرگونه تلاش غیر قانونی برای عدم پرداخت یا پرداخت کمتر مالیات گفته می ‌شود. بطور معمول برخی از سازمان ‌ها یا کسب ‌و کارها با هدف کاهش هزینه ‌ها و دور زدن قانون، اقدام به این کار می ‌کنند. بطور کلی این مفهوم مجموعه فعالیت ‌هایی را در بر می ‌گیرد که مودی برای کاهش یا عدم پرداخت مالیات انجام می ‌دهد.

تفاوت فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات

تفاوت مفهومی بین فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات به قانونی یا غیر قانونی بودن رفتار مؤدیان مربوط می­ شود، فرار مالیاتی، یک نوع تخلف از قانون است، وقتی که یک مؤدی مالیاتی از ارائه گزارش درست در مورد درآمد های حاصل از کار یا سرمایه خود که مشمول پرداخت مالیات می ­شود، امتناع می ­کند، یک نوع عمل غیر رسمی انجام می ­دهد که او را از چشم مقام ­های دولتی و مالیاتی کشور دور نگه می ­دارد. اما در اجتناب از پرداخت مالیات، فرد نگران نیست که عمل او افشا شود. اجتناب از مالیات، از خلاء های قانونی در قانون مالیات ­ها نشات می ­گیرد. در این­ جا فرد به منظور کاهش قابلیت پرداخت مالیات، خود دنبال راه ­های گریز می­ گردد. در واقع، عوامل اقتصادی با استفاده از روزنه­ های قانون مالیات و بازبینی در تصمیمات اقتصادی خود تلاش می ­کنند تا بدهی مالیاتی خود را کاهش دهند. از آن جا که اجتناب از پرداخت مالیات فعالیتی به ظاهر قانونی است، از این رو بیشتر از فرار مالیاتی در معرض دید است.

معافیت مالیاتی

در هر کشوری منابع درآمدی و سرمایه ‌ای مردم شامل پرداخت مالیات به حکومت آن کشور می ‌شود، معافیت مالیاتی را می ‌توان خروج قانونی و به صورت موقت از این پرداخت تعریف کرد که در راستای سیاست‌ های حمایتی حاکمان از مردم صورت می ‌گیرد. هدف از معافیت ­های مالیاتي به معنی خروج قانونی برخی از منابع درآمدی و سرمایه ای از شمول پرداخت مالیات که روشی در جهت اعمال سیاست ­های حمایتی دولت برای انجام برخی اهداف و سیاست های دولت است و شامل همه اشخاص (حقیقی، حقوقی، شرکت ­ها و موسسه ­ها) مشمول مالیات می ­شوند. مگر اشخاصی که مشمول مالیات نیستند، همانند؛ کشاورزان، وزارتخانه ­ها و موسسه ­­های دولتی.

جرم فرار مالیاتی

جرم فرار مالیاتی در واقع همانطور که از نام آن پیدا است به جرمی گفته می ­شود که افراد مرتکب با آگاهی از نوع جرمی که انجام می ­دهند و با قدرت اراده اختیار خود از پرداخت مالیات ممانعت کنند، در واقع جرم فرار مالیاتی تلاشی غیر قانونی برای خارج دادن وضع مالیات توسط افراد، شرکت­ ها، تراست ­ها و دیگران است. این جرم اغلب مستلزم ارائه نادرست و عمدی امور مالیات دهندگان به مقامات مالیاتی برای کاهش بدهی مالیاتی مؤدی است و شامل گزارش مالیاتی غیر صادقانه، اعلام درآمد، سود یا سود کمتر از مبالغ واقعی به دست آمده، کسر بیش از حد، استفاده از رشوه علیه مقامات در کشور هایی با نرخ فساد بالا و مخفی کردن پول در مکان های مخفی. فرار مالیاتی فعالیتی است که بطور معمول با اقتصاد غیر رسمی مرتبط است یکی از معیار های میزان فرار مالیاتی «شکاف مالیاتی» میزان درآمد گزارش نشده است که تفاوت بین میزان درآمدی است که باید به مقامات مالیاتی گزارش شود و مقدار واقعی گزارش شده است. در حالت کلی در صورتی ­که افراد به مدت ۳ ماه از ارائه اظهارنامه مالیاتی سر پیچی کنند یا اقدام به حذف مدارک و استنادات کنند تا مالیات کمتری بپردازند، جرم فرار مالیاتی محقق شده است.

انواع جرم فرار مالیاتی

نوع اول- بطور معمول در جرم فرار مالیاتی فرد مرتکب سعی می ­کند تا اسناد حقوقی و مدارک را تغییر دهد و آن ­ها را به نحوی تنظیم کند که بر خلاف واقعیت موجود باشد و در چنین مواردی قصد و هدف مرتکب آن است که با ارائه دلایل دروغین سعی کند تا میزان مالیات پرداختی خود را تقلیل دهد و این موضوع نوعی جرم محسوب می­ گردد.

نوع دوم- فرار مالیاتی به همراه ارائه ندادن فرم ­های اظهارنامه است که به ­صورت 3 سال پیاپی اتفاق می ­افتد. در مواردی که افراد با داشتن قصد و هدف و آگاهی به صورت 3 سال پی در پی ترازنامه و اظهارنامه­ های خود را به مراجع قانونی تحویل ندهند، جرم فرار مالیاتی محقق شده است.

اعمال در حکم فرار مالیاتی

اقدام برای کاهش غیر قانونی مالیات هم نوعی تخلف محسوب می‌ شود، تمامی اقدام­ هایی که صورت می­ پذیرد، در حکم فرار مالیاتی واضح و آشکار محسوب می‌ شوند، ولی گاه ممکن است برخی اشخاص (حقیقی یا حقوقی) نادانسته اقدام به انجام این فعالیت‌ های غیر قانونی کنند. البته این افراد هم تحت پیگرد قانونی قرار می‌ گیرند و این اقدام­ ها عبارتند از؛

• عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه مالی برای سه سال متوالی،
• پنهان کردن درآمد و فعالیت‌ های اقتصادی،
• جلوگیری از دسترسی بازرسان و کارشناسان مالیاتی به اسناد و مدارک مالی،
• تنظیم نادرست اطلاعات مالی شرکت در اظهارنامه و ترازنامه شرکت،
• استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر برای دور زدن مالیات،
• تنظیم قرارداد های اقتصادی به نام اشخاص دیگر،
• ظاهر سازی در نوع کسب و کار برای بهره‌ گیری از معافیت‌ های مالیاتی.

عوامل مؤثر در افزایش فرار مالیاتی

پیدا کردن ریشه‌ ها و زمینه‌ های پیدایش این نوع فرار های مالیاتی به مبارزه با آن ها کمک زیادی می‌ کند. بررسی‌ های انجام شده، عوامل زیر را در گسترش فرار های مالیاتی موثر می‌ دانند که به شرح ذیل عبارتند از؛

1. عدم تنوع پایه‌ های مالیاتی و ترکیب نا مناسب درآمد های مالیاتی،
2. وجود معافیت‌ های مالیاتی وسیع و متنوع،
3. تعدد، پیچیدگی و ابهام در قوانین، مقررات و فرآیند های مالیاتی،
4. افزایش فساد و گستردگی بخش غیر رسمی اقتصاد،
5. عدم اعتماد مردم به کارایی و اثر بخشی دولت،
6. فرهنگ مالیاتی ضعیف،
7. فقدان نظام جامع اطلاعات مالیاتی،
8. مشکلات ساختار اقتصاد.

ارتکاب جرم فرار مالیاتی توسط بانک‌ ها

ارتکاب جرائم مالیاتی و انواع فرار مالیاتی در دنیای مالیات فقط به فرار مالیاتی اشخاص، شرکت ­ها و موسسه­ ها محدود نمی ­شود، بلکه بانک­ ها هم مرتکب فرار مالیاتی می­ شوند، یعنی گاهی مواقع بانک‌ ها هم از پرداخت مالیات خودداری می‌ کنند. طبق قانون اساسی، اگر بانک‌ ها بیشتر از نرخ مقرر بهره بانکی، سودی به سپرده گذاران پرداخت نمایند تا با این کار بتوانند مشتریان و سپرده گذاران بیشتری دریافت کنند، باید مالیات پرداخت کنند و در غیر این صورت مجرم شناخته شده و باید مالیات پرداخت کنند.

طرح دعاوی فرار مالیاتی

در صورت اثبات فرار مالیاتی، دادستانی انتظامی مالیاتی رسیدگی به شکایت از مجرم را به عهده خواهد گرفت. نماینده حقوقی سازمان امور مالیاتی کشور به عنوان ذی ­نفع و مدعی خصوصی امکان تعقیب پرونده را تا مراحل نهایی و وصول مالیات و مجازات مرتکب ادامه خواهد داد.

موارد جرم فرار مالیاتی

طبق قانون مالیات‌ های مستقیم موارد زیر جرم مالیاتی محسوب می‌ شود و مرتکب یا مرتکبان حسب ‌مورد، به مجازات‌ های تعزیری درجه 6 محکوم خواهند شد؛

• تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن،
• پنهان کردن فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد حاصل از آن،
• جلوگیری از دسترسی مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای ماده (۱۸۱) این قانون و امتناع از انجام تکالیف قانونی مبنی‌ بر ارسال اطلاعات مالی موضوع مواد (۱۶۹) و (۱۶۹مکرر) به سازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت با این اقدام،
• عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیات‌ های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در رابطه با وصول یا کسر مالیات مؤدیان دیگر و ایصال آن به سازمان امور مالیاتی در مواعد قانونی تعیین‌ شده است،
• تنظیم معامله ­ها و قرارداد های خود به نام دیگران یا معامله ­ها و قرارداد های مؤدیان دیگر به نام خود برخلاف واقع،
• خودداری از انجام تکالیف قانونی در خصوص تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه‌ ای در 3 سال متوالی،
• استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر به منظور فرار مالیاتی.

نکته: اعمال این مجازات نافی اعمال محرومیت‌ های مندرج در قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب 1390 مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست.

مرجع صالح رسیدگی به جرم فرار مالیاتی

اعلام جرائم و اقامه دعوی علیه مرتکبان جرائم مزبور نزد مراجع قضائی از طریق دادستانی انتظامی مالیاتی و سایر مراجع قانونی صورت می‌ پذیرد. در تهران دادسرای ویژه رسیدگی به مفاسد اقتصادی رسیدگی به جرم فرار مالیاتی را به عهده دارد، در شهرستان‌ ها نیز دادسرای عمومی همان شهر رسیدگی خواهد کرد.

حدود صلاحیت دادسرای ویژه جرائم اقتصادی تهران

دستورالعمل شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران 1399 ریاست قوه ­قضائیه، درباره صلاحیت دادسرای ویژه جرائم اقتصادی تهران ناحیه‌ ۳۲، در خصوص تشکیل مجتمع تخصصی ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی به شرح ذیل می­ پردازد؛

• تحصیل مال از طریق نامشروع و یا کلاهبرداری از وزارتخانه‌ ها، شرکت‌ های دولتی، مؤسسات دولتی، مؤسسات و نهاد های عمومی غیر دولتی، بانک‌ های دولتی و خصوصی.
• پولشویی در حدود گزارش مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی وزارت اقتصاد و دارایی با ضابطین خاص.
• اعمال‌ نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی در صورت تحصیل مال توسط مجرم یا دیگری.
• جرائم موضوع فصل ششم قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران.
• مداخله وزراء، نمایندگان مجلس و کارمندان در معاملات دولتی و کشوری.
• قاچاق کالا و ارز (حرفه ای، سازمان‌ یافته و مستلزم مجازات حبس).
• جرائم مالیاتی با اعلام سازمان امور مالیاتی یا ضابطین خاص.
• تحصیل منفعت در معاملات دولتی.
• اخذ پورسانت در معاملات خارجی.
• اخلال کلان در نظام اقتصادی.
• تدلیس (فریب) در معاملات دولتی.
• تبانی در معاملات دولتی.
• اخذ وجوه غیر قانونی.
• جرائم گمرکی.
• رشا و ارتشاء.
• اختلاس.

مجازات جرم فرار مالیات برای اشخاص حقوقی

ارتکاب عمده جرم فرار های مالیاتی به اشخاص حقوقی یا سازمان‌ ها و شرکت‌ ها مناسب است و ارتکاب این جرم ممکن است توسط یکی از افراد مرتبط با شرکت، مثل حسابدار یا مدیر عامل صورت بگیرد. البته این موضوع اهمیتی ندارد، زیرا که جریمه فرار مالیات شامل کل شرکت خواهد بود و  همچنین فرد خاطی هم به مجازات خاص خود محکوم خواهد شد. اگر در یک شرکت اگر افراد دیگری از فرار مالیاتی اطلاع داشته باشند و این موضوع را به مراجع ذی ­صلاح اطلاع ندهند، شریک جرم محسوب می‌ شوند. مجازات قانونی برای مرتکبین این جرم به شرح ذیل عبارتند از؛

مجازات شخص حقوقی

1. ممنوعیت هرگونه فعالیت شرکت برای ۶ ماه تا ۲ سال،
2. محرومیت از هرگونه فعالیت اقتصادی به مدت 2 سال.

مجازات فردخاطی

1. حبس تعزیری درجه 6 از ۶ ماه تا ۲ سال،
2. محرومیت از هرگونه فعالیت اقتصادی به مدت 2 سال.

مجازات فرار مالیاتی مالیات برای اشخاص حقیقی

وقتی صاحب مشاغل یا کسب‌ و کار کوچک از پرداخت مالیات خودداری کند، فرار مالیاتی اشخاص حقیقی رخ داده است. همچنین گاهی فرارهای مالیاتی به مالیات بر ارث و سایر مالیات ها هم مرتبط می‌ شود. مجازت مرتکب یا مرتکبین به شرح ذیل عبارتند از؛

• حبس تعزیری درجه 6 از ۶ ماه تا ۲ سال،
• تحمل جرائم نقدی بین ۲ تا ۸ میلیون تومان،
• تحمل 31 تا ۷۴ ضربه شلاق،
• محرومیت از حقوق اجتماعی بین ۶ ماه تا ۲ سال.

انواع مجازات جرم فرار مالیاتی

برای تنبیه مؤدیان بد حساب یا مؤدیانی که مالیات خود را به هر دلیلی پرداخت نمی‌ کنند، جرائمی را به­ عنوان تنبیه در نظر گرفته است. در صورتی ­که مؤدیان تکالیف مالیاتی خود را رعایت نکنند، با جریمه­ هایی به شرح ذیل با ایشان برخورد خواهد شد؛

محاسبه مالیات به روش علی‌ الراس

طبق قانون مالیت­ های مستقیم، اصل در نظام مالیاتی بر خود اظهاری گذاشته می‌ شود، ولی ممکن است برخی مؤدیان از انجام تکالیف خود سرباز زنند که در این حالت کارشناس و مأمور مالیاتی خود برای بررسی و ارزیابی اطلاعات اقدام می‌ کند. این شیوه درباره مؤدیانی لحاظ می‌ شود که با سازمان امور مالیات همکاری نمی‌ کنند و به نوعی فرار مالیاتی دارند و نوعی مجازات برای این افراد محسوب می‌ شود. قانونگذار موارد زیر را مشمول علی‌ الراس بودن مالیات می‌ داند؛

• عدم ارائه ترازنامه و صورت حساب سود و زیان در موعد مقرر،
• غیر قابل رسیدگی بودن مدارک ارائه شده توسط اداره مالیات،
• عدم ارائه ممیزی مدارک و گزارشات.

محرومیت از معافیت و بخشودگی

طبق قانون مالیات‌ های مستقیم و بنا به شرایط خاصی، مؤدی مالیاتی از پرداخت مالیات معاف می‌ شود. البته به ­شرط این­ که اظهارنامه مالیاتی خود را به موقع تحویل بدهد. اگر اظهارنامه توسط مؤدی تسلیم اداره مالیات نشود، محرومیت از معافیت و بخشودگی به ­عنوان مجازات این تخلف لحاظ می ­شود.

جریمه و حبس

طبق قانون مالیات ­های مستقیم، قانون­گذار در موارد خاصی برای مؤدیانی که فرار مالیاتی مرتکب می‌ شوند، مجازات جریمه و حبس در نظر گرفته است.

باطل شدن اسناد انتقال صوری

در برخی مواقع از مؤدیان به ­منظور فرار مالیاتی و دور زدن قوانین مالیاتی، اقدام به انتقال اموال و دارایی‌ های خود به همسر یا فرزندان می‌ کنند. سازمان امور مالیاتی در صورت احراز، مرجع صالح رسیدگی کننده به جرم فرار مالیاتی مؤدیان خاطی را با ابطال اسناد مذکور جریمه می‌ کند.

جلوگیری از خروج بدهکار مالیاتی (ممنوع­ الخروج)

طبق قانون مالیات‌ های مستقیم، سازمان امور مالیاتی می‌ تواند از خروج بدهکاران مالیاتی از کشور جلوگیری کند.

مجازات اداری و محرومیت از فعالیت

این نوع از مجازات مربوط به متخلفان سازمان‌ های دولتی یا شهرداری‌ ها است، یعنی اگر کارکنان سازمان‌ های دولتی اگر فرار مالیاتی انجام دهند، علاوه‌ بر مجازات‌ های دیگر به مجازات اداری و محرومیت از فعالیت نیز محکوم می‌ شوند.

همانطور که ملاحظه نمودید، پرونده‌ های کیفری پیچیدگی ­های زیادی دارند. با بهره‌ گیری از وکلای با تجربه‌ و مجرب موسسه حقوقی مهر پارسیان می توانید، در این خصوص گام موثری در رسیدن به هدف نهایی (پیروزی در پرونده خود) برداشته باشید. وکلای مبرز موسسه حقوقی مهر پارسیان، در حوزه دعاوی کیفری، با کلیه قوانین موجود و مربوط آشنایی کاملی دارند و به دلیل همین شناخت و تسلط، پس از بررسی پرونده یک راهکار مناسب جهت رسیدن به هدف نهایی، یعنی پیروزی انتخاب نموده و شما را در کلیه مراحل دعاوی خود، با مشاوره و راهنمایی موثرشان، همراهی می ­نمایند. مطمئن باشید با انجام این امر شانس پیروزی در پرونده مذکور چند برابر خواهدشد و از این بابت خیالتان راحت خواهد بود.

جهت دریافت مشاوره با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهرپارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.