انواع چک بانکی

بهترین وکیل در زمینه امور بانکی در این نوشتار به بررسی موضوع انواع چک بانکی پرداخته است.

چنانچه در این زمینه نیازمند اخذ مشاوره هستید با شماره تماس های مندرج در سایت تماس حاصل فرمائید.

بررسی ماهیت چک و انواع آن

یکی از دستاوردهای نظام بانکی و بانکداری چک به­ عنوان جایگزینی برای پول نقد است که افراد در معاملات خود از آن استفاده می‌ کنند، اینک استفاده از چک روز به روز گسترش یافته و قوانین جدیدی برای صدور و دریافت چک وضع شده و عدم آشنایی با این قوانین ممکن است باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای اشخاص شود.

چک

طبق قانون تجارت چک نوشته ای است كه به موجب آن صادركننده وجوهی را كه در نزد محال­ عليه دارد، بطور کلی یا جزئی بعضا مسترد يا به ديگری واگذار می نمايد، به­ تعبیر دیگر، چک سندی تجاری است که در یک برگه مخصوص نوشته شده و به جای پول نقد، مورد استفاده قرار می‌ گیرد. چک در گذشته با نام های قباله، حجت، منشور، عهدنامه و برات هم شناخته شده است.

جهت دریافت مشاوره در خصوص انواع چک بانکی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهرپارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

انواع چک از حیث صادرکننده

انواع چک از حیث صادرکننده را می­ توان به دو دسته اصلی تقسیم نمود که به شرح ذیل عبارتند از؛

1. چک­ هایی که توسط اشخاص (صاحب دسته چک) صادر می­شوند،
2. چک ­هایی که توسط بانک صادر می­ شوند.

دسته بندی ­های مختلف چک

چک انواع مختلفی دارد و بطور معمول می­ توان دسته بندی ­های مختلف چک را به شرح ذیل به 6 دسته تقسیم نمود که عبارتند از؛

• چک بانکی عادی،
• چک‌ های تایید شده،
• چک‌ های تضمین شده،
• چک بین بانکی،
• چک مسافرتی،
• چک موردی.

چک­ هایی که توسط اشخاص (صاحب دسته چک) صادر می ­شوند؛

• چک بانکی عادی

اولین و رایج ترین نوع از چک های بانکی است. در این چک، صاحب حساب از دارایی خود نزد بانک چکی را در وجه شخص مورد نظر یا حامل صادر می­ کند. برای نقد کردن این چک باید به شعبه بانکی که چک توسط آن صادر شده مراجعه کنید.

• چک تأیید شده (گواهی شده)

چک تأیید شده تفاوت زیادی با چک عادی ندارد. تنها تفاوت یک چک تایید شده با چک عادی این است که بانک که چک بر روی آن صادر شده پرداخت وجه را تأیید می­ کند، یعنی اگر چنین چکی موجود باشد، این تضمین را دارید که حتی اگر در حساب شخص صادرکننده چک وجه لازم وجود نداشته باشد، بانک مبلغ چک را پرداخت می ­کند.

• چک سفید امضاء

چک سفید امضاء چکی می­ باشد که در آن مبلغ چک نوشته نشده است، البته این نوع چک بیشتر زمانی استفاده می­ شود که، مورد طلب و دین به صورت کامل و روشن مشخص نشده و صدور این نوع چک به ذی نفع این امکان را می ­دهد که در زمان مشخص شدن دین مبلغ چک را کامل نماید. ممکن است ذی­ نفع مبلغی بالاتر از مبلغی که وجود دارد را بر روی چک بنویسد و این مبلغ را به صادرکننده تحمیل کند. به ­تعبیر دیگر، چکی است که توسط صادرکننده امضاء شده اما نام دارنده، تاریخ، مبلغ چک و سایر موارد، در آن قید نشده است.

• چک موردی

چکی است که به ­منظور کاهش تقاضا برای دسته چک و رفع نیاز اشخاص به ابزار پرداخت وعده ‌دار، بدون نیاز به اعتبارسنجی، رتبه‌ بندی اعتباری و استفاده از دسته چک، امکان برداشت از حساب این اشخاص برای ذی‌ نفعان معین فراهم می­ شود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص انواع چک بانکی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهرپارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

چک­ هایی که توسط بانک صادر می­ شوند

الف- چک بین بانکی (رمزدار)

چکی است که بانک به ­خواسته صاحب حساب صادر می­ شود. این چک به­ صورت رمزدار و برای بانک­ های دیگر صادر می­ شود و امکان وصول این چک به­ صورت پول نقد وجود ندارد و بانک صادرکننده مبلغ را به حساب بانکی شخص مورد نظر در بانک­ های دیگر منتقل می­ کند. صدور آن نیز در وجه حامل ممنوع است. علاوه بر این چک بین بانکی را نمی­ توان به شخص دیگری منتقل کرد. پرداخت این چک هم مانند چک تضمین شده حتمی است و لازم به ­ذکر است که، امنیت چک بین بانکی بسیار زیاد است، چرا که در این چک اطلاعاتی مثل شماره حساب و کد شعبه بانکی که فرد گیرنده در آن حساب دارد نیز باید در چک نوشته شود.

• چک­ تضمین­ شده (تضمین شده رمزدار)

چکی است که توسط بانک به درخواست صاحب حساب صادر می­ شود، یعنی اگر صاحب حساب درخواست صدور چک تضمین شده کند این چک صادر می­ شود و پرداخت وجه به­ گیرنده چک­­، توسط بانک تضمین می­ شود و حتی اگر در حساب صاحب حساب وجه کافی وجود نداشته باشد، امکان نقد کردن در همه شعبه ­های بانک صادرکننده چک وجود دارد. چک تضمین شده از جهت تضمین پرداخت شبیه به چک تأیید شده است، اما تفاوت چک تضمین شده این است که صادرکننده آن بانک است، در صورتی که صادرکننده چک تأیید شده خود شخص صاحب حساب است. چک تضمین شده تفاوتی با پول رایج ندارد، چرا که وصول آن حتمی است.

پ- چک مسافرتی

چکی است که توسط بانک صادر و وجه آن در هر یک از شعب آن بانک توسط نمایندگان و کارگزارن آن پرداخت می‌ گردد، به ­تعبیر دیگر این چک نیز توسط بانک صادر و وجه آن در شعب همان بانک یا توسط نمایندگان و کارگزاران آن بانک قابل دریافت است. چک مسافرتی گزینه­ ای مناسب به جای حمل پول زیاد است.

• چک مدت دار

چک وعده­ دار یا مدت ­دار یعنی چکی که تاریخ صدور و تاریخ پرداخت آن متفاوت است، برای مثال شخص در تاریخ 1 آبان 1402  چکی برای 25 بهمن 1402 صادر می کند. چون در این حالت از صدور، تاریخ صدور و تاریخ پرداخت متفاوت است به این چک مدت دار یا وعده دار گفته می­ شود، به ­تعبیر دیگر، چکی است که در زمان صدور برای مدتی بعد صادر شود و تاریخ صدور و سررسید آن متفاوت باشد.

رعایت الزام ­های ضروری برای صدور چک

برای صدور چک رعایت الزام­ هایی ضروری است که به شرح ذیل عبارتند از؛

• صادرکننده چک بایستی تمام مواردی که در متن چک، قید شده است را، بطور صحیح و بدون قلم خوردگی تکمیل نماید. مهمترین این موارد، نوشتن مبلغ چک به عدد و حروف، نوشتن تاریخ به حروف و عدد و نوشتن محل صدور چک و امضای چک است، اگر یک چک دارای قلم خوردگی باشد، می­ توان در پشت چک کلمه یا عدد درست را نوشت و با امضاء تایید کرد.
• یک چک تنها با امضاء معتبر است و درج مهر یا اثر انگشت به جای امضاء قابل قبول نیست، برای همین است که در بانک­ ها هنگام ارائه چک ابتدا امضاء مندرج در چک را با نمونه امضاء صاحب حساب مطابقت می­ دهند.
• صادرکننده در هنگام صدور چک باید در حساب جاری خود، به اندازه مبلغی که در چک می­نویسد، وجه داشته باشد. چک باید به­ محض اینکه به بانک تحویل داده می­ شود، در صورتی که شامل موارد چک برگشتی نباشد، پرداخت شود، اگر که صادرکننده چک، برای پرداخت وجه چک، از طرف بانک شرطی گذاشته باشد، بانک بدون توجه به این شرط، وجه را پرداخت خواهد کرد.

جهت دریافت مشاوره در خصوص انواع چک بانکی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهرپارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.